Τρίτη 5 Ιουλίου 2011

ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΥΔΡΑΣ, Ο ΑΡΡΑΒΩΝΑΣ

Στα παλιά τα χρόνια στην Ύδρα αραβωνιάζανε τους νέους από 16, 17 ή 18 χρονών και τα κορίτσια από 12.  Άμα καμμιά φορά μετανοιώνανε ή ο νέος ή το κορίτσι σαν μεγαλώνανε και διαλύανε τον αραβώνα τους, τότε εκείνος, που γινότανε η αφορμή να διαλυθεί ο αραβώνας επλήρωνε στον άλλονε ένα ποσόν που το ωρίζανε κείνες τις στιγμές, σαν πρόστιμο ας πούμε.
H. BELLE - E. RONJAT 1876
ΥΔΡΑΙΑ ΜΕ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ
ΣΤΟΛΗ 
Από 18 χρονών τα αγόρια και από 14 τα κορίτσια παντρευόντουσαν.  
Όσοι παντρευόντουσαν μετά την ηλικία αυτή, προκαλούσανε τα σχόλια και τα γέλια των άλλων οι οποίοι τους ωνομάζανε "γεροντοπαλήκαρα" και "γεροντοκοπέλες".  Το έθιμο τούτο βαστάει ακόμα μα για κείνους και για κείνες που χουνε περάσει τα 40 και 30 της ηλικίας τους.  Ο πατέρας της κόρης και τότε και τώρα, σε μεγάλη κλίμακα έβγαινε να ζητήση το γαμπρό, και χωρίς τη γνώμη αυτουνού γάμος δεν εσκάρωνε ούτε και στερέωνε.  Μα αν η κόρη ήτανε ορφανή,  τότε τα χρέη του πατέρα της στον αραβώνα και στον γάμο τα εκάνανε τ΄αδέλφια της και προ πάντων ο μεγάλος.  
Τούτο γίνεται απαράλλακτα μέχρι σήμερα.  Ποτέ Υδραιοτάκι δεν παντρευότανε, αν δεν πάντρευε πρώτα τις αδελφάδες του.  Και ως τα τώρα πολλά παλληκάρια γερνάνε με τις αδελφάδες τους.  Μεγάλη ντροπή νομιζότανε το να παντρευεί ο νέος πριν παντρευεί η αδελφή του..  Κάθε παλληκάρι είχε την αντίστοιχη "μπροσκοπέλλα" του.  Έπρεπε να παντρέψη αυτήνε κι έπειτα να παντρευτή αυτός.  Τότε εκτιμιότανε πολύ κι ήτανε γαμπρός περιζήτητος.  Μέχρι σήμερα βλέπουμε ακόμα να παντρεύεται η πρώτη κόρη πρώτα κι ύστερα απ΄αυτήνε ο πρώτος γυιός κι έπειτα οι υπόλοιποι με τη σειρά τους. 
 Άν ήτανε ένας αδελφός μέσα σε πολλές αδελφάδες, τότε το υπερήφονο και τίμιο παλληκάρι, γινότανε σκλάβος, χαμάλης, χίλια κομμμάτια να προικίση και να παντρέψη όλες πρώτα και μετά να πάρει σειρά αυτός. Σαν η ορφανή κόρη δεν είχε αδελφούς, τότε όλα τα χρέη του αραβώνα και του γάμου τα έπαιρνε απάνω της η χήρα μάνα.. Πρώτα αρχίζανε οι προξενιές και άμα τελείωνε το συνοικέσιο γινότανε ο αραβώνας.  
Μαζευόντουσαν, ως τα τώρα, οι γονείς και οι συμπέθεροι του γαμπρού και πηγαίνανε στο σπίτι της νύφης.  Εκεί ο πατέρας του γαμπρού έδινε στη νύφη χρυσό δακτυλίδι και της κρεμούσε στο λαιμό ασημένια νομίσματα.  Όταν πλουτίσανε από την ναυτιλία, τότε εκτός από τη βέρα έδινε στη νύφη και άλλα δακτυλίδια με διαμάντια, πιρλάντια και άλλα πολύτιμα πετράδια για στολίδια και της κρεμούσε στο λαιμό χρυσές ντούπες και φλουριά.. 
F.C.H. POUQUEVILLE- L. HASSARD-
CHOUBARD 1830
ΥΔΡΑΙΑ
Έπειτα όμως, σαν πολιτιστίκανε με τους Ευρωπαίους, ο πεθερός κρεμούσε στης νύφης του το λαιμό πολύτιμους σταυρούς ή περιδέραια με διαμάντια και μαργαριτάρια ή σκουλαρίκια πλουμιστά.. Ο πατέρας της νύφης έδινε στον γαμπρό δακτύλιον αρραβώνα και αναλόγως του πλούτου και ένα άλλο δακτυλίδι πολυτελείας, αμέσως του έριχνε στον ώμο το μεταξωτό μαντήλι το χρυσοκεντημένο . Το ίδιο εκάνανε στο γαμπρό και οι συμπεθέροι της νύφης. Όλοι με τη σειρά συγγενείας του ρίχνανε στον ώμο το μεταξωτό μαντήλι δίνοντας κι από έναν μπάτσο και του πρόσφερε ο καθένας το δώρο του. Κι ύστερα ακολουθόυσανε βροχή τα κουφέτα, τα ρίζια και τ' ασημένια νομίσματα .  Ύστερα από αυτά σερβίρανε γλυκό του κουταλιού, νερά, πιοτά, και από ένα γλύκισμα στο πιατάκι με την μικρή πετσετούλα που την λένε ακόμα ¨κρούσκιζα".  Κατόπιν γινότανε το τραπέζι του αρραβώνα.  Σε αυτό καθόντουσαν όλοι οι συμπέθεροι, κρατούσε δε όλη τη νύχτα.  Γινότανε με βιολιά και άλλα εγχώρια όργανα με χορούς και με τραγούδια και με χωρατά..  Αρχικώς η προίκα ήτανε τιποτένια, κάμποσα ρούχα, τα απαραίτητα έπιπλα της εποχής , τα σένια. Αργότερα άρχισε η προίκα εις χρήμα, στην αρχή λίγη και κατόπιν όλο και περισσότερη. Πιό αργά ακόμηγ αρχίσανε να δίνουμε προίκα και σπίτια κι άλλων λογιών υποστατικά.  Προικοσύμφωνο δεν κάνανε τότε, έφτανε ο λόγος που δίνανε μεταξύ τους τα πεθερικά.  Ο αραβώνας δεν κρατούσε πολύ καιρό.  Κατά το διάστημά του ο γαμπρός επισκεπτότανε τη νύφη, στο σπίτι της υπό την επιτήρηση της μητέρας της.  Την έβγαζε σεργιάνι ή κάνανε βίζιτες στα δικά τους σπίτια, αλλά υπό την συνοδεία, της μητέρας ή ενός αδελφού της.  Επίσης την φίλευε στο σπίτι των γονέων του τις Κυριακές και τις άλλες καλές ημέρες, και της έστελνε δώρα διάφορα . 
Ποτέ ο γαμπρός δεν κοιμώτανε στης νύφης το σπίτι.  Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα ή νύφη επισκεπτότανε τακτικά την πεθερά της ή μόνη της, όταν έλειπε ο αρραβωνιαστικός σε ταξείδι ή μαζί με τη μάνα της, όταν εκείνος ήταν στην Ύδρα.  Προσκαλούσε τακτικά τα πεθερικά της στο σπίτι των γονέων της κατά τις εορτές τους και τα φίλευε.  Το ίδιο έκανε και στ' άλλα πρόσωπα της πατρικής οικογένειας του γαμπρού. Όλο το διάστημα του αρραβώνα και τα δύο μέρη ετοιμαζόντουσαν για τον γάμο.   Ο δε γαμπρός έδινε το νέο σπίτι που θα κατοικούσε το ζευγάρι.

Από το βιβλίο ΥΔΡΕΙΚΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ του κ. Νικ. Γ. Χαλιορή τ. καθηγητού, 1931
ΥΔΡΑΙΚΑ ΝΕΑ 1969 ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΜΠΑΜΠΗ ΜΩΡΕΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

metamarks