Τετάρτη 27 Απριλίου 2011

Η Διακυβέρνηση στην Ελλάδα (1875 - 1909: Νέα εποχή)

Ο Κάρολος Μπρούσαλης ξεφυλλίζει το «μυθιστόρημα» των αναμετρήσεων που σημάδεψαν τη Νεότερη Ελληνική Ιστορία.
Στις εκλογές του Ιουνίου 1874 ο Δημήτριος Βούλγαρης συγκέντρωσε τη σχετική πλειοψηφία στη Βουλή, αλλά δεν κατόρθωσε να σχηματίσει βιώσιμη κυβέρνηση.
Τρεις μέρες μετά τις εκλογές, στις 29 Ιουνίου, στην εφημερίδα Καιροί, δημοσιεύτηκε ανυπόγραφο άρθρο με τίτλο "Τις πταίει",που, με εξαίρεση αυτές του Κουμουνδούρου το 1865, έβγαζε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις προϊόντα βίας και νοθείας, και όλες τις κυβερνήσεις προϊόντα ευνοίας.
Προφυλακίστηκε ο εκδότης, αλλά ένας νέος πολιτικός, ο Χαρίλαος Τρικούπης, που απείχε από την εκλογική αναμέτρηση, έγραψε στον εισαγγελέα ότι αυτός ήταν ο αρθρογράφος.
 Ο εκδότης αποφυλακίστηκε και, στις 5 Ιουλίου, προφυλακίστηκε ο Τρικούπης.
Στις 9, δημοσιεύτηκε νέο άρθρο, με τίτλο "Παρελθόν και ενεστώς", με την υπογραφή του Τρικούπη, ο οποίος καυτηρίαζε τις συνταγματικές παραβιάσεις. Παρ όλα αυτά, ο αρθρογράφος αποφυλακίστηκε στις 10 Ιουλίου, ενώ, στις 29, έπαψε με βούλευμα και η δίωξή του.
Στο μεταξύ, ο Βούλγαρης άρχισε να ακυρώνει τις εκλογές στη μία μετά την άλλη περιφέρεια. Και πάλι δεν τα κατάφερε. Κάποια στιγμή, με 96 παρόντες, προσπάθησε να προχωρήσει σε ψήφιση του προϋπολογισμού. Η αντιπολίτευση τον κατήγγειλε, καθώς δεν υπήρχε απαρτία. Ο πρόεδρος της Βουλής «ξαναμέτρησε» τους παρόντες και τους έβγαλε... 103. Η αντιπολίτευση τον κατήγγειλε, η συνεδρίαση διακόπηκε και την άλλη μέρα δημοσιεύτηκε ένα διάταγμα που τερμάτιζε τη σύνοδο!
Εγινε χαμός! Οι διαδηλώσεις αναστάτωναν τη χώρα, οι εφημερίδες μιλούσαν για πραξικόπημα και ο Βούλγαρης συνέχιζε απτόητος! Στις 19 Μαρτίου 1875 άνοιξε τη Βουλή για να δεχτεί δέκα νέους βουλευτές. Πήγαν 82 από τους υπάρχοντες, που σήμαινε πως και πάλι δεν υπήρχε απαρτία. Σα να μη συνέβαινε τίποτα, ο Βούλγαρης έδωσε εντολή να προχωρήσει η διαδικασία της ορκωμοσίας των δέκα νέων.
Οι αντιδράσεις του λαού ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο.
Η καθημερινή Εφημερίς δημοσίευσε τα ονόματα των 82 βουλευτών, χαρακτηρίζοντάς τους Στηλίτες, δηλαδή προδότες που τα ονόματά τους χαράσσονταν σε στήλες, όπως συνηθιζόταν στην αρχαιότητα. Από αυτό, οι ταραχές ονομάστηκαν «στηλιτικά». Συνεχίζονταν έως την ώρα που ο πρεσβευτής στο Παρίσι, Ανδρέας Κουντουριώτης, είχε την έμπνευση να συστήσει στον βασιλιά να ονομάσει πρωθυπουργό τον Χαρίλαο Τρικούπη. Ο 43χρονος, τότε, πολιτικός ζήτησε εγγυήσεις.
Η ώρα της αλήθειας
Στις 27 Απριλίου 1875, ορκίστηκε πρωθυπουργός. Από 8 έως 21 Ιουλίου, έκανε αδιάβλητες εκλογές. Οι φίλοι του κέρδισαν μόλις το 2% των εδρών.
Παρ όλα αυτά, ο λόγος του θρόνου, που γράφτηκε από τον ίδιο τον Τρικούπη και διαβάστηκε από τον Γεώργιο στην πανηγυρική συνεδρίαση της Βουλής, στις 11 Αυγούστου 1875 έμεινε ιστορικός: Περιελάμβανε τη δέσμευση του βασιλιά να αναθέτει τον σχηματισμό της κυβέρνησης στο πρόσωπο εκείνο που διέθετε τη δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των εκλεγμένων βουλευτών. Ανοιγαν νέοι δρόμοι.
Ο Τρικούπης παραιτήθηκε και πρωθυπουργός ορκίστηκε ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, που πλειοψήφησε στις εκλογές. Ο Κουμουνδούρος πήρε και τις επόμενες (1879) και ευτύχησε να δει τη Θεσσαλία να προσαρτάται στην Ελλάδα.   
Ομως, η γενιά του ανήκε πια στο παρελθόν.
Η δεκαετία του 1880 άνοιγε διάπλατα για να δεχτεί μια εντελώς νέα εμπειρία: Τον δικομματισμό, με εκπροσώπους τον Χαρίλαο Τρικούπη και στη συνέχεια τον Γεώργιο Θεοτόκη, από τη μια πλευρά, και τον Θεόδωρο Δηλιγιάννη, από την άλλη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

metamarks