Πέμπτη 19 Μαΐου 2011

ΤΟ ΖΑΣΤΑΝΙ ΚΑΙ Η ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ

ΤΟ ΖΑΣΤΑΝΙ

Το Ζάστανι είναι ένας απόκρημνος βράχος μεταξύ του όρμου του Παλλαμιδά και του Μώλου πίσω από τον οποίο βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Κυπριανού γνωστό και ως "Κλίσσιζα με βερ" (η εκκλησίτσα με κρασί).
Το όνομα Ζάστανι είναι κατά πάσα πιθανότητα Αλαβανικό γιατί και κοντά στον Κάλαμο της Αττικής (περιοχήσ Αλβανοφώνου) βρίσκεται ύψωμα με αυτό το όνομα.

Ο ΚΑΙΑΔΑΣ
Αυτός ο βράχος στην Ύδρα ήταν  ότι ο Καιάδας ή το Βάραθρο στη Σπάρτη για τους Λακεδαιμόνιους, οι οποίοι έριχναν από αυτόν τους κακούργους και τους αιχμαλώτους όπως και στους Αποθέτες έριχναν τα μη αρτιμελή και ασθενικά παιδιά.     (ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ, Λυκούργος, 16 «Το γεννημένο παιδί (...) αν όμως ήταν ασθενικό και κακόμορφο, το έστελλαν στις λεγόμενες Αποθέτες, βαραθρώδη τόπο πλησίον του Ταϋγέτου, διότι φρονούσαν, ότι παιδί που δεν είχε ευθίς εξαρχής γεννηθεί υγιές ούτε εύρωστο, ήταν συμφερότερο και για το ίδιο και για την πόλη να μη ζεί».)
Στους Λακεδαιμόνιους αυτό ήταν νόμιμο και ως εκ τούτου ανεκτό (διότι το επέβαλλαν οι νόμοι του Λυκούργου).  Στο Ζάστανι όμως οι Υδραίοι (κατά τον θρύλο πάντοτε ) έπραταν κακούργημα διότι έριχναν τους γονείς τους, όταν αυτοί λόγω  του γήρατος ήταν πλέον άχρηστοι και βαρετοί.
Σύμφωνα με τη διήγηση παλαιοτέρων κάποιος Υδραίος θέλοντας να απαλλαγεί από τον γέρο και άρρωστο πατέρα του αποφάσισε να εφαρμόσει το μέχρι τότε έθιμο.  ΄Τον έβαλε λοιπόν σε ένα ζεμπίλι, το φόρτωσε στον ώμο του και ήταν έτοιμος να πετάξει τον πατέρα του μαζί με το ζεμπίλι από τον βράχο.
Ο πατέρας του τότε του είπε: "Κράτησε παιδί μου το ζεμπίλι, θα χρειασθεί".  Και στην ερώτηση του γιού του σε τι θα χρειαστεί, απάντησε:  "Θα χρειαστεί να σε βάλει και σένα μέσα ο γιός σου όταν γεράσεις"
Αυτά τα λόγια του πατέρα, έκαναν τον νεαρό να συνέλθει και να σκεφτεί ότι και αυτός με την σειρά του θα πάθει το ίδιο οπότε πήρε τον πατέρα του και επιστρέψανε στο σπίτι.
Και από τότε έπαψε να εφαρμόζεται το άγριο αυτό έθιμο στην Ύδρα.


Πληροφορίες κειμένου: υδραϊκά νέα 1971
ΦΩΤΟ ΑΠΟ ΤΟ ΖΑΣΤΑΝΙ:http://hydraspoliteia.blogspot.com

2 σχόλια:

  1. Ζάστανι, ἢ ζάστανο. Ἀλβανιστί, κρημνός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ακριβέστερα πρόκειται για σλαβικό δάνειο στην αλβανική. Σχεδόν όλες οι λέξεις που έχουν το πρόθεμα Ζα είναι σλαβικές. Ζαγόρι, Ζάλογγο κ.α.

      Διαγραφή

metamarks