Μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη της Ντίνας Αδαμοπούλου
Συνέντευξη στην Ελένη Χριστοδούλου
Είχαμε τη χαρά να παραχωρήσει στη «Φωνή της Ύδρας» μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης, η Διευθύντρια του Ιστορικού-Αρχείου Μουσείου Ύδρας, Ιστορικός-Αρχειονόμος κα Ντίνα Αδαμοπούλου. Μιλήσαμε για καίρια και σημαντικά ζητήματα που ενδιαφέρουν όλους εμάς και λάβαμε σαφείς και εμπεριστατωμένες απαντήσεις στα ερωτήματά μας.
Κυρία Αδαμοπούλου, πρόσφατα βραβευτήκατε από τον όμιλο UNESCO του Νομού Πειραιά και Νήσων για την πολυετή προσφορά σας στο χώρο του πολιτισμού. Μάλιστα δυο χρόνια πριν και ο Δήμος Πειραιά σε συνεργασία με το Δημοτικό Ραδιόφωνο «Κανάλι 1», σας είχε τιμήσει για την 20ετή τότε προσφορά σας και εσείς είχατε αφιερώσει το βραβείο σας στους καλούς σας γονείς αλλά και ιδιαίτερα στην Ύδρα. Πώς αισθάνεσθε που το έργο σας αναγνωρίζεται και λαμβάνετε τιμητικές διακρίσεις και πώς συνδέεται το γεγονός με την αγάπη σας για το νησί μας;
Αγαπητή Κυρία Χριστοδούλου αυτή ακριβώς η αγάπη και η, σχεδόν, καρμική μου σχέση με την Ύδρα, είναι που μου δίνει τη δύναμη να προχωρώ στο χώρο του Πολιτισμού με σταθερό βήμα. Δε σας κρύβω ότι για τη συγκεκριμένη πορεία επιστρατεύω πολλές φορές όλα τα αποθέματα δύναμης και ψυχικής αντοχής… Ο δρόμος είναι αναμφίβολα δύσκολος και μόνιμα ανηφορικός, όμως η όμορφη Ύδρα, που είναι για μένα πατρίδα μου ιδιαίτερη πια -ύστερα από 22 και πλέον συνεχή χρόνια ζωής εδώ- και ο κόσμος γύρω μου, οι αγαπημένοι μου συμπατριώτες, μου δίνουν το κουράγιο γι’ αυτή την κοπιαστική, ταυτόχρονα όμως τόσο ελκυστική ανάβαση…
Όσο για τα συναισθήματα που μου δημιουργούνται από αυτές τις συνεχείς, εξαιρετικά τιμητικές για μένα διακρίσεις, τόσο από τον υπηρεσιακό μου χώρο, το Υπουργείο Παιδείας δηλαδή, όσο και από πολλούς άλλους Φορείς, δύο από τους οποίους ήδη αναφέρατε στην ερώτησή σας, εύλογα θαρρώ ότι δεν θα μπορούσαν να είναι τίποτε διαφορετικό από μεγάλη συγκίνηση και αμέτρητη χαρά. ‘Όταν αγαπάς αληθινά και σέβεσαι και τιμάς τον Πολιτισμό και την Τέχνη, τότε η αγάπη αυτή θα είναι σίγουρα ανταποδοτική…! Η δικαίωση και η αναγνώριση θα έλθουν αργά ή γρήγορα…. Και σαφώς η αξία της προσφοράς του καθενός από εμάς στον τομέα του, αποκτά ιδιαίτερη σημασία ειδικά σήμερα που ο ελληνικός λαός πρέπει να επαναανιχνεύσει την ταυτότητά του και να ανακτήσει τις ηθικές Αξίες του.
Στις 21 Δεκεμβρίου 2011 γνωστός οίκος δημοπρασιών πούλησε ημερολόγια και σηματολόγια (1821-1826) του βρικίου ΑΡΗΣ του Αναστάσιου Τσαμαδού, έναντι του ποσού των 88.500 ευρώ. Γνωρίζουμε πως πρωτύτερα είχατε αποστείλει κοινή επιστολή με το Δήμαρχο Ύδρας στον Υπουργό Πολιτισμού, προκειμένου να επιστρέψει αυτό το αρχειακό υλικό στην Ύδρα και το ΙΑΜΥ. Πλέον το σπάνιο αυτό υλικό βρίσκεται στα χέρια προφανώς κάποιου ιδιώτη. Ποια είναι η θέση σας πάνω σ’ αυτό το ατυχές γεγονός;
Πράγματι αμέσως μόλις πληροφορήθηκα το γεγονός του προς δημοπράτηση υλικού σκέφθηκα να αποτανθώ σε κρατικούς και ιδιωτικούς Φορείς με σκοπό την πολυπόθητη απόκτησή του. Τα ημερολόγια και τα σηματολόγια του θρυλικού «Άρη» του ήρωα ναυμάχου Αναστάση Τσαμαδού, μιας από τις ηρωϊκότερες και αγνότερες μορφές του Αγώνα, θεώρησα ότι έπρεπε να επιστρέψουν στη φυσική τους θέση: στην Ύδρα και στο Ιστορικό της Αρχείο και Μουσείο, κρατική υπηρεσία στην οποία φυλάσσονται με ευθύνη, αγάπη και σεβασμό, όλα τα ιερά κειμήλια και τα ανεκτίμητα πρωτογενή ιστορικά έγγραφα-τεκμήρια που αφορούν την Ύδρα και την ιστορία της. Έτσι λοιπόν από κοινού με τον Δήμαρχό μας κ. Άγγελο Κοτρώνη αποφασίσαμε να απευθύνουμε γραπτό αίτημα, το οποίο και συνυπογράψαμε, προς τον Υπουργό Πολιτισμού, την Υπουργό Παιδείας και τον Πρόεδρο της Εφορείας των Γενικών Αρχείων του Κράτους, (στα οποία ανήκουμε ως ΙΑΜΥ), για την απόκτηση αυτού του ανεκτίμητου αρχειακού θησαυρού. Δυστυχώς εις μάτην, γιατί όλα προσέκρουσαν στη γνωστή πλέον έλλειψη χρημάτων… Η ιδιωτική πρωτοβουλία μέσω χορηγιών εξάλλου, λόγω της κατάστασης που όλοι μας βιώνουμε, είναι πλέον από ελάχιστη έως ανύπαρκτη….
Έτσι λοιπόν το «ατυχές γεγονός» της μη απόκτησης του αρχειακού αυτού υλικού για το οποίο ζητάτε τη γνώμη μου είναι χαρακτηρισμός, ας μου επιτραπεί, λίαν επιεικής. Γιατί όσο το ελληνικό Κράτος θα εξακολουθεί να απαξιώνει συστηματικά τη «βαριά βιομηχανία» του που δεν είναι τίποτε άλλο από τον Πολιτισμό και τον Τουρισμό, μη χαράζοντας ρηξικέλευθη και ουσιαστική πολιτική και μη διαθέτοντας σχετικά κονδύλια προς όλες τις απαιτούμενες κατευθύνσεις, (είτε προσλήψεις λέγονται αυτές, είτε χρηματοδοτήσεις για τις διάφορες πολιτιστικές προτεραιότητες και ανάγκες), πολύ φοβούμαι ότι θα θρηνήσουμε στο εγγύς ή στο απώτερο μέλλον και άλλες Ολυμπίες… Και κάτι τέτοιο όλοι βεβαίως το απευχόμαστε…
Γνωρίζοντας την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα το καΐκι «Ελένη Π.» -ιδιοκτησίας του Ιστορικού Αρχείου Μουσείου Ύδρας- το οποίο παραμένει στο καρνάγιο Κουπετώρη στη Σαλαμίνα, θα θέλαμε να μας ενημερώσετε αν υπάρχει κάποια εξέλιξη για την αποκατάσταση και διάσωση αυτού του κηρυγμένου ως διατηρητέου καϊκιού.
Χαίρομαι για την ερώτησή σας Κυρία Χριστοδούλου γιατί μου δίνετε την ευκαιρία να γνωστοποιήσω τις επίπονες και κοπιώδεις προσπάθειες όχι ενός, ούτε δύο, αλλά δεκατριών ολόκληρων χρόνων, ήδη από το 1999, όταν το παραδοσιακό σκαρί «ΕΛΕΝΗ Π.» κηρύχθηκε με ενέργειές μας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο της ναυτικής μας παράδοσης από το Υπουργείο Πολιτισμού και πέρασε στην ιδιοκτησία του Ιστορικού μας Αρχείου-Μουσείου με τη βοήθεια και τη χρηματοδότηση για το σκοπό αυτό ευγενών Χορηγών. Ενέργειες που στόχευαν στην αποκατάσταση του σκάφους και τη «μουσειοποίησή» του με την μετατροπή του στο πρώτο πλωτό δημόσιο Μουσείο που σκοπό θα είχε να αναδείξει την σημαντική ιστορική περίοδο της σπογγαλιείας της Ύδρας. Περιττό να σας απαριθμήσω τις συνεχείς όλα αυτά τα χρόνια επαφές, συνεννοήσεις, και διαδικασίες γραπτές ή προφορικές με Υπουργούς, Γενικούς Γραμματείς, Προέδρους ΕΟΤ κλπ... Ή ακόμη τις δημοσιεύσεις του τοπικού και του Αθηναϊκού τύπου από τις οποίες διαθέτουμε στην κυριολεξία τόμους ολόκληρους με σχετικές αναφορές και εκκλήσεις για τη σωτηρία του.
Παρότι δε το 2006 φθάσαμε σχεδόν στο σημείο ολοκλήρωσης του στόχου μας με την ένταξη του έργου στο ΕΠΑΝ «Ανταγωνιστικότητα» του Υπουργείου Ανάπτυξης, παρότι υπογράψαμε σχετική προγραμματική σύμβαση με τον ΕΟΤ, παρότι το έργο δημοπρατήθηκε και μάλιστα δύο φορές, ατυχώς δεν υλοποιήθηκε τελικά λόγω του ότι δεν παρουσιάστηκε ο απαιτούμενος αριθμός μειοδοτών για την ανάληψή του, με αποτέλεσμα οι σχετικοί δημόσιοι διαγωνισμοί να κηρυχθούν άγονοι. Το βέβαιο όμως είναι ότι το σκαρί αργοσβήνει στη Σαλαμίνα στο καρνάγιο Κουπετώρη και είναι θλιβερό να βλέπει κανείς ένα κομμάτι της ζώσας ιστορίας να απομακρύνεται σιγά-σιγά, να φεύγει και να χάνεται στη λήθη του αδηφάγου χρόνου… είναι σα να χάνουμε την ταυτότητα και την ιστορική μας μνήμη. Είμαστε ένας κατεξοχήν ναυτικός λαός, ας μη το ξεχνάμε… Η ναυτοσύνη είναι στο αίμα μας, αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την πορεία μας ως έθνους. Οφείλουμε όλοι να την στηρίξουμε και να την ενισχύσουμε.
Και παρότι η χώρα μας την ζοφερή αυτή περίοδο ζει τη δική της τραγωδία σκέπτομαι -και το αναφέρω συχνά σε κάθε δεδομένη ευκαιρία- ότι το καλύτερο αντίδοτο θα ήταν η Αντίσταση μέσω ακριβώς του πολιτισμού και της τέχνης! Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν είχα τελευταία αλλεπάλληλες συναντήσεις με τον Υπουργό Ανάπτυξης, κ. Χρυσοχοΐδη, με τον τ. Υφυπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Γεωργιάδη, με την Περιφέρεια Αττικής και ιδιαίτερα με τον Αντιπεριφερειάρχη Νήσων κ. Δημήτρη Κατσικάρη, ο οποίος με διαβεβαίωσε για τις καίριες και ουσιαστικές του κινήσεις προς όλες τις κατευθύνσεις με στόχο την ένταξη και την υλοποίηση του έργου αποκατάστασης του «ΕΛΕΝΗ Π.» μέσω του ΕΣΠΑ. Πιστεύουμε απόλυτα στο ενδιαφέρον, στις αγαθές προθέσεις και κυρίως στις δυνατότητες όλων των αρμοδίων και ιδιαιτέρως του Αντιπεριφερειάρχη μας και αναμένουμε. Τι άλλο από αναμονή και… υπομονή στην οποία ευτυχώς έχουμε ασκηθεί;
Το ΙΑΜΥ εκτός από αρχειακός και μουσειακός χώρος, ιδιαίτερα το καλοκαίρι γίνεται σημείο αναφοράς λόγω των πολιτιστικών εκδηλώσεων που εσείς διοργανώνετε. Σημαντικές εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής, φωτογραφιών και ποικίλων άλλων έργων, συναυλίες και δρώμενα, γεμίζουν τα καλοκαιρινά μας βράδια με σταθερή, ποιοτική και εκλεπτυσμένη πολιτιστική ενέργεια. Τι μας ετοιμάζετε για φέτος, παρόλο που τα πράγματα έχουν δυσκολέψει αφόρητα για τη χώρα μας;
Η σημερινή εποχή παρά την ξέφρενη τεχνολογική της εξέλιξη δεν παύει παράλληλα να είναι μια εποχή κατά την οποία «η στροφή στο παρελθόν» έχει αναδείξει τα Αρχεία και Μουσεία μας ως χώρους με ρόλο παιδευτικό, ως αξιόλογα σημεία εθνικού γοήτρου, θα έλεγα. Θεωρώ δηλαδή ότι σήμερα πλέον θα πρέπει να εκλείψει για πάντα η θεώρηση ενός Αρχείου-Μουσείου ως ενός απλού και ανιαρού «νεκροταφείου κειμηλίων». Η δραστηριότητά του αντίθετα δεν μπορεί και δεν θα πρέπει πλέον να περιορίζεται μέσα στους τοίχους του αλλά επιβάλλεται να επεκτείνεται στη ζωή της κοινωνίας.
Στο πλαίσιο αυτό κινούμαι λοιπόν διευθύνοντας το Ιστορικό Αρχείο και Μουσείο Ύδρας, το οποίο δεν είναι φυσικά το «Λούβρο» από απόψεως χώρων και περιεχομένου αλλά θεωρώ ότι για την σημερινή ελληνική πραγματικότητα μπορεί άνετα να συγκαταλεχθεί στον κατάλογο των πλέον αξιοπρεπών περιφερειακών μουσειακών και αρχειακών υπηρεσιών της Χώρας μας.
Λάβετε υπόψη σας λ.χ. ότι δεχόμαστε περί τους 15-20.000 επισκέπτες ετησίως και ότι όλοι σχεδόν φεύγουν με τις καλύτερες εντυπώσεις για την Ύδρα, τον πολιτισμό και την ιστορία της.
Πολλοί από αυτούς επίσης και κυρίως οι συμπατριώτες μας Υδραίοι, παρακολουθούν τις ετήσιες καλοκαιρινές μας εκδηλώσεις, τις οποίες έχουμε φροντίσει να αναγάγουμε σε μόνιμο θεσμό, σε επίπεδο Νομού και όχι μόνο, έχοντας δημιουργήσει το δικό μας «φανατικό κοινό» που απολαμβάνει εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου, όπως άλλωστε ταιριάζει σε έναν τέτοιο χώρο, είτε αυτές είναι εικαστικές εκθέσεις, είτε μουσικές συναυλίες, είτε θεατρικές παραστάσεις, διαλέξεις, παρουσιάσεις βιβλίων, συνέδρια, σεμινάρια κλπ. Ευγενικοί χορηγοί στηρίζουν πάντοτε το έργο μας και βεβαίως θεωρώ υποχρέωσή μου να τους ευχαριστήσω δημόσια και διά μέσου της συνέντευξης αυτής.
Εννοείται ότι όλα αυτά προσφέρονται εντελώς δωρεάν στο τοπικό υδραίικο κοινό αλλά και σε όλους τους επισκέπτες μας ευρύτερα, αυτό άλλωστε αποτελούσε ανέκαθεν αρχή και στόχο μου: η κοινωνική προσφορά για όλα και προς όλους. Γιατί όπως είπα και παραπάνω, ο σημερινός χαρακτήρας ενός Μουσείου πρέπει να είναι καταρχήν παιδευτικός και κοινωφελής, πόσο δε μάλλον για τη δική μας τοπική κοινωνία, η οποία διψά για τέτοιες ευκαιρίες.
Στο πλαίσιο όλων των παραπάνω λοιπόν έχουν κατά καιρούς φιλοξενηθεί στους εκθεσιακούς μας χώρους μεγάλα ονόματα της Σύγχρονης τέχνης όπως οι Τέτσης, Χατζηκυριάκος Γκίκας, Καράς, Μαυροϊδής, Φασιανός, Τομπάζης, Κατσουλίδης κ.ά. καθώς και πολλοί σημαντικοί εικαστικοί της νεότερης γενιάς. Στο δώμα μας, με την ομορφότερη θέα στο λιμάνι της Ύδρας, έχουν παρουσιάσει συναυλίες τους μεγάλοι Έλληνες ερμηνευτές και συνθέτες, όπως οι Μάριος Φραγκούλης, Γιάννης Σπανός, Γιώργος Χατζηνάσιος, Θάνος Μικρούτσικος, Ευανθία Ρεμπούτσικα, Νότης Μαυρουδής, Νένα Βενετσάνου, Σαββίνα Γιαννάτου, Αλίκη Καγιαλόγλου, Παντελής Θαλασσινός, Στέφανος Κορκολής, Έλλη Πασπαλά, Ελένη Πέτα, κ.ά., ενώ πολλές από τις βραδιές μας είναι αφιερωμένες στην κλασσική μουσική με μεγάλους σολίστ του είδους.
Όσον αφορά τέλος το πρόγραμμα των φετινών μας εκδηλώσεων, παρότι τα πράγματα προμηνύονται για όλους δυσοίωνα από πλευράς χορηγιών, ευελπιστούμε ότι θα μπορέσουμε με όσα μέσα και όποιους τρόπους διαθέτουμε να προσφέρουμε και πάλι στους συμπατριώτες μας τη χαρά ποιοτικών πολιτιστικών εκδηλώσεων. Είναι πρώιμο ίσως να αναφερθούμε σε ακριβείς ημερομηνίες και επιφυλασσόμαστε για την οριστικοποίηση του τελικού μας προγράμματος αλλά ήδη θα πρέπει να θεωρήσουμε ως δεδομένες: Α) Εκθέσεις: Έκθεση εικονογράφησης παιδικών παραμυθιών-έργων της Φωτεινής Στεφανίδη, έκθεση του πρωτοποριακού μας εικαστικού Γιάννη Μπουτέα, έκθεση του Γιάννη Βαλαβανίδη, έκθεση ζωγραφικής των ΄Εφης Σούτογλου και Άννας Γρηγόρα, έκθεση φωτογραφίας του Γιάννη Σκουλά.
Β) Θεατρικές παραστάσεις: η Περιφέρεια Νήσων θα μας στείλει μια ποιοτική θεατρική παράσταση (θα επιλέξουμε ποια και πότε) ενώ σε συνεργασία με το Δήμο Ύδρας αποφασίστηκε να δοθούν στο δώμα του ΙΑΜΥ θεατρικές παραστάσεις από τη θεατρική ομάδα του Δήμου.
Επίσης θα υλοποιηθεί Βραδιά αφιερωμένη στην Ύδρα μέσα από τη «ματιά» του Ελληνικού Κινηματογράφου με προβολή σκηνών από γνωστές και άγνωστες ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε το νησί μας. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί από ομιλητές σκηνοθέτες, ηθοποιούς και δημοσιογράφους που θα μας μεταφέρουν γλαφυρά με το δικό τους τρόπο τις αξέχαστες στιγμές δημοσιότητας και δόξας που γνώρισε το νησί μας μέσω της δύναμης του κινηματογραφικού φακού. Εξαιρετική επίσης θεωρώ την επετειακή εκδήλωση του εορτασμού της 28ης Οκτωβρίου που προγραμματίζουμε με την έκθεση μοναδικού -και μάλιστα πρωτοπαρουσιαζόμενου- αρχειακού υλικού από εφημερίδες της εποχής και την αναλυτική παρουσίαση-σχολιασμό τους από τον Πανεπιστημιακό Καθηγητή Ιστορίας κ. Βασίλη Καρδάση.
Ευελπιστούμε τέλος το πρόγραμμά μας να συμπληρωθεί και με άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις για την υλοποίηση των οποίων βεβαίως τον κύριο λόγο θα έχουν ανάλογες χρηματοδοτήσεις.
ΠΗΓΗ: Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΥΔΡΑΣ, ΜΑΡΤΙΟΣ 2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου