Επιστημονικά, δεοντολογικά και με σεβασμό ...

Της Ντίνας Αδαμοπούλου
Αρχειονόμου-Ιστορικού, Διευθύντριας του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας

ΤΑ ΚΑΝΟΝΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΑΡΧΙΔΟΣ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΜΙΑΟΥΛΗ
Επιστημονικά, δεοντολογικά και με σεβασμό ...
Αγαπητή Κυρία Διευθύντρια της Φ.τ.Υ.,
Σε σχέση με το προκύψαν θέμα της τοποθέτησης των φερόμενων και τυπικά ως «Κανονιών της ναυαρχίδος του Ανδρέα Μιαούλη» στο γνωστό βάθρο κάτω από το αρχοντικό Κουντουριώτη και επειδή το όλο ζήτημα άπτεται σαφώς της ιστορικής αλήθειας και αντικειμενικότητας θα ήθελα - και λόγω της ιδιότητάς μου- να καταθέσω και την προσωπική μου άποψη επί του θέματος, η οποία βεβαίως συμφωνεί καθόλα με την άποψη των φίλων και συμπολιτών μας, του αντιναυάρχου (ε.α.) κ. Δημήτρη Λισμάνη και του πρ. αντιδημάρχου Γιώργου Κουκουδάκη.
Είναι αδιανόητο, θεωρώ, να παραποιείται ένα ιστορικό μνημείο-τεκμήριο, αντάξιο του ιστορικού παρελθόντος ενός ένδοξου και ηρωϊκού νησιού, όπως η Ύδρα, και ενός τρισμέγιστου τέκνου της όπως ο αρχιναύαρχος του ναυτικού Αγώνα του 1821 Ανδρέας Μιαούλης με μια, στην κυριολεξία, άκριτη προχειρότητα ...
Σαφώς το συγκεκριμένο αυτό βάθρο «αναζητά» τα κειμήλια που χρόνια ολόκληρα έφερε στους ώμους του ως ιερή παρακαταθήκη και που τα αναδείκνυε για να θυμίζουν την παρελθοντική δόξα. Σαφώς και η έλλειψή τους προκαλεί την αίσθηση απορίας στον περαστικό διαβάτη και μια θλίψη για την απώλεια και ένα αισθητικό «χάσμα» στον υποψιασμένο θεατή... .
Ωστόσο και δεοντολογικά, και μουσειολογικά αν θέλετε, σε καμία περίπτωση δεν αντικαθίσταται το αυθεντικό τεκμήριο-κειμήλιο με άλλα παραπλήσια του είδους, επειδή απλώς έτυχε να υπάρχουν διαθέσιμα... Η αντικατάσταση γίνεται μόνο στην έσχατη περίπτωση που επιβάλλεται κάτι τέτοιο αλλά και τότε βασική προϋπόθεση είναι η συγκεκριμένη αντικατάσταση να γίνει με αυστηρά επιστημονικές προδιαγραφές και κυρίως με πανομοιότυπα αντίγραφα του είδους, εάν και εφόσον βεβαίως υπάρχει η σχετική (δυσβάστακτη σε πολλές περιπτώσεις) οικονομική δυνατότητα (λ.χ. στο ΙΑΜΥ ο σταυρός του Μιαούλη, το έκθεμα δηλαδή ακριβώς κάτω από την ταριχευμένη καρδιά του ήρωα, είναι ένα αυθεντικό αντίγραφο -το οποίο εκθέτουμε ελλείψει του πρωτοτύπου. Το σημαίνουμε όμως αυτό, ως οφείλαμε δεοντολογικά, το διευκρινίζουμε και το αναγράφουμε ευκρινέστατα και στις δύο γλώσσες ελληνικά και αγγλικά, στη συνοδευτική λεζάντα του εκθέματος: «Ο σταυρός του Ανδρέα Μιαούλη: Αντίγραφο / The cross of Admiral Andreas Miaoulis. Copy».
Τα αυθεντικά εξάλλου κανόνια της ναυαρχίδας του Μιαούλη που ως γνωστόν απωλέσθηκαν -κλάπηκαν από τους Ιταλούς, ανήκαν στoν τύπο της «καρονάδας» (carronade). Επρόκειτο δηλαδή για βραχύκαννα, μπρούτζινα κανόνια τα οποία εφευρέθηκαν στα τέλη του 1770 από τον στρατηγό Robert Melville (λόγω της ανάγκης του ναυτικού για ένα κανόνι με μεγάλο όγκο πυρός σε μικρή απόσταση) πρωτοκατασκευάστηκαν από την CarronIronworks Comrany στο Carron της Σκωτίας -εξ ού και η ονομασία τους- το δε ελληνικό ναυτικό τα υιοθέτησε από το 1779 και εξής.
Και πάντως σε καμία περίπτωση τα αυθεντικά κανόνια του Μιαούλη δεν ήταν ούτε μοιάζουν με τα φρουριακά, επάκτια πυροβόλα που κακώς τοποθετήθηκαν πρόσφατα, ως «Κανόνια της ναυαρχίδος του Ανδρέα Μιαούλη», στο συγκεκριμένο αυτό βάθρο.
Συνεπώς και αισθητικά και κυρίως ιστορικά επιβάλλεται, θεωρώ, η αποκατάσταση της πραγματικότητας στο μνημείο, με ή χωρίς τις παραπάνω προϋποθέσεις - προδιαγραφές.
Με ευχαριστίες για τη φιλοξενία!

πηγή: http://www.fonitisydras.com/index.php/themata/interview/item/707-episthmonika_deontologika_kai_me_sevasmo