Πριν από είκοσι χρόνια, κάνοντας μία βόλτα στα καλντερίμια της Υδρας δίπλα στο Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο Υδρας, ήταν πιθανό να πέσει το βλέμμα σου στην ταράτσα του επιβλητικού κτιρίου μπροστά στο λιμάνι. Μία ανεπαίσθητη κίνηση θα τραβούσε τότε το ενδιαφέρον. Ενας γεροδεμένος ημίγυμνος άντρας μπροστά σε ένα καμβά. Να ζωγραφίζει ασταμάτητα, το βλέμμα καθηλωμένο πάνω στο έργο σε εξέλιξη. Αλλο ένα τοπίο του νησιού από τα πολλά που προκάλεσαν τη δημιουργική ένταση του καλλιτέχνη. Ηταν ο Παναγιώτης Τέτσης, ζωγράφος από τους πιο σημαντικούς των τελευταίων δεκαετιών, γέννημα-θρέμμα της Υδρας. Ο 82χρονος σήμερα Τέτσης δεν χόρτασε ποτέ να ζωγραφίζει το αρχοντικό νησί με την πλούσια ναυτική παράδοση, η οποία έχει εμποτίσει τα καπετανόσπιτα, τα μουσεία, τα σχολεία, τους κήπους και τις αυλές. Ολα αυτά σκαρφαλωμένα πάνω στο στενόμακρο βράχο που κατοικείται εδώ και 6.500 χρόνια. Ο Τέτσης ποτέ δεν ξέχασε τον τόπο του. Πάντα επέστρεφε στον απόκρημνο βράχο, στην ξελογιάστρα θάλασσα. Το φετινό καλοκαίρι, μάλιστα, επιστρέφει με μία μεγάλη τιμητική έκθεση με τίτλο Η Υδρα του Τέτση στο Αρχοντικό Παύλου Κουντουριώτη, ένα κτίριο ταυτισμένο με την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου.
Από το ατελιέ του στο Κολωνάκι, ο Τέτσης αναπολεί το τοπίο της Υδρας, το οποίο σε λίγες μέρες θα τον υποδεχθεί για άλλη μία φορά. «Μου αρέσει να ζωγραφίζω στο παλιό σπίτι όπου ζούσαν οι γονείς της μητέρας μου και που έφτασε τελικά σε μένα. Δεν είναι κανένα σπουδαίο οίκημα, όπως τα αρχοντόσπιτα της Υδρας. Ομως, στο νησί όλα τα σπίτια είναι περιποιημένα. Με τα ωραία τους τα έπιπλα στη σάλα, τα κομό, τους καθρέφτες. Η σάλα μας τα είχε κάποτε όλα αυτά, αλλά όταν εγκαταστάθηκα εγώ, αυτά φύγανε! Και η σάλα έγινε εργαστήρι. Αυτές είναι οι παράπλευρες απώλειες του επαγγέλματος!».
Για να φτάσεις στο πατρικό του Τέτση στην Υδρα, πρέπει να ανέβεις 200 σκαλιά. «Παλιότερα μπορούσα να ανεβοκατεβαίνω όσο συχνά ήθελα. Σήμερα είναι λίγο πιο δύσκολο. Τα σημάδια της ηλικίας, βλέπεις. Γι αυτό πριν από λίγα χρόνια αγόρασα ένα ακόμα σπίτι, πιο κοντά στο λιμάνι. Εκεί ζω πλέον. Στο άλλο, το πάνω σπίτι, εκεί δουλεύω».
Ο Τέτσης πηγαίνει στην Υδρα «επιμόνως», όπως παραδέχεται ο ίδιος. «Η ησυχία, το φως, οχώρος αυτός όπου ζωγραφίζω, όλα συμβάλλουν. Παλιότερα, δούλευα χειμώνα-καλοκαίρι και στην τεράστια ταράτσα με την ωραία θέα του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Υδρας. Είναι τέτοιος ο προσανατολισμός του κτιρίου που μπορεί να φυσάει βοριάς αλλά να μην καταλαβαίνεις τίποτα. Και αν βγει ο ήλιος, ζεσταίνεσαι τόσο πολύ...».
Γιατί όμως η Υδρα ασκεί τόσο ακαταμάχητη έλξη για τους εικαστικούς; «Οι ζωγράφοι -Ελληνες και ξένοι- έρχονται στην Υδρα γιατί έχει αυτό το κάτι ιδιαίτερο. Είναι ένα νησί όλο πέτρα, τερακότες. Εχει μία αγριάδα. Μία σκληρότητα. Και ησυχία. Συνέβαλε πολύ και η απόκτηση του ωραίου σπιτιού του Τομπάζη από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών το 1936. Διευθυντής για πολλά χρόνια ήταν ο Περικλής Βυζάντιος, ένας σημαντικός ζωγράφος, συμπαθητικά φλύαρος και χαριτωμένος άνθρωπος, με μεγάλη αγάπη για τα νέα παιδιά. Αυτός βοήθησε πολύ για να γίνει η Υδρα γνωστή από στόμα σε στόμα. Η Υδρα δεν έγινε γνωστή από τα "χορευτάδικα" ή από εκείνο το φιλμ, Το παιδί και το δελφίνι, με τη Σοφία Λόρεν. Ηταν γνωστή πολύ πιο πριν».
Ρωμαλέος πάντα, ο Τέτσης δεν επιτρέπει στα ενοχλητικά ρευματικά να του χαλάσουν τη διάθεση για δημιουργία. Αρκετά από τα έργα που εκτίθενται στην Υδρα είναι καινούργια. Γιατί δεν έχει σταματήσει να ζωγραφίζει. Δίνει επίσης πολύ τακτικά και δείγματα γραφής. «Υποτίθεται πως πρέπει να ζωγραφίζω κάθε μέρα». Πρέπει; «Πρέπει, πρέπει... Η πειθαρχία είναι το παν. Πρέπει να μπαίνω στο χώρο μου και να μην έχω όλα αυτά τα χαρτιά τριγύρω. Να έχω μόνο τις μπογιές μου. Ακόμα και αν δεν έχω όρεξη να ζωγραφίσω, πρέπει να κάθομαι κάθε μέρα μπροστά από ένα μισοτελειωμένο έργο για να δω πώς μπορώ να το προχωρήσω. Μόνο που δεν γίνονται πάντα τα πράγματα όπως τα θέλεις. Γιατί τώρα πρέπει να γράψω ένα κείμενο περί τέχνης. Εχω ένα φίλο, τον Θανάση Νιάρχο, που είναι εκδότης του λογοτεχνικού περιοδικού Η Λέξη. Για κάποιο λόγο, λοιπόν, συνέχεια μου αναθέτει να γράψω για διάφορα θέματα. Ομως, εγώ γράφω με το χέρι και αυτό παίρνει χρόνο!».
Από τη ΝΑΤΑΣΑ ΓΙΑΝΝΟΥΣΗ, Έθνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου