Νίκος Χατζηκυριάκος - Γκίκας (1906-1994)

Νίκος Χατζηκυριάκος - Γκίκας
(1906-1994)

Στο Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό (εκδ. Εκδοτικής Αθηνών) ο Νίκος Χατζηκυριάκος - Γκίκας αναφέρεται ως "Ζωγράφος, χαράκτης, γλύπτης, εικονογράφος και συγγραφέας, ηγετική φυσιογνωμία της ελληνικής ζωγραφικής και γενικότερα της ελληνικής τέχνης του 20ου αιώνα, ακαδημαϊκός".
Η στοιχειώδης έστω παρουσίαση του έργου του, και του ρόλου που διαδραμάτισε στη νεώτερη ελληνική ιστορία της τέχνης θα απαιτούσε παρουσίαση εκτενέστατη. Για να αποφύγουμε την εν συντομία, άρα και ανεπαρκή παρουσίαση αυτής της πολύπλευρης και ξεχωριστής προσωπικότητας της νεότερης ελληνικής τέχνης, παραθέτουμε μόνο ένα συνοπτικό χρονολόγιο:
1906 Γέννησή του στην Αθήνα.
1918-22 Εφηβος ακόμα, παρακολουθεί μαθήματα ζωγραφικής.
1923 Πηγαίνει στο Παρίσι για σπουδές φιλολογίας στη Σορβόνη. Εκθέτει στο Σαλόνι των Ανεξάρτητων και των Υπερανεξάρτητων και τον εντοπίζουν για πρώτη φορά οι κριτικοί.
1924 Σπουδάζει στο Παρίσι ζωγραφική και χαρακτική στην Academie Ranson. Ταξιδεύει συχνά στην Ιταλία, τη Γαλλία και την Ελλάδα.
1927 Πρώτη ατομική έκθεση στην γκαλερί Percier. Ο Πικάσο επαινεί τη δουλειά του νεαρού έλληνα.
1928 Εκθεση στην Αθήνα, στην αίθουσα Στρατηγόπουλου.
1933 Εκθέτει στη γκαλερί Vavin - Raspail. Οργανώνει στην Αθήνα το Δ΄ Διεθνές Αρχιτεκτονικό Συνέδριο.
1934 Εκθέτει ζωγραφική και γλυπτά στην γκαλερί des Cahiers d' Art και στις διεθνείς εκθέσεις Παρισιού και Βενετίας.
1935 Εκθέτει στην Αθήνα στην γκαλερί "Ατελιέ".
1935-37 Συνεκδότης του περιοδικού τέχνης "3ο μάτι".
1941 Εκλέγεται καθηγητής στην έδρα ελεύθερου σχεδίου στην αρχιτεκτονική σχολή του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.
1946 Αναδρομική στην αίθουσα του Βρετανικού Συμβουλίου στην Αθήνα.
1950 Εκπροσωπεί την Ελλάδα στη Μπιενάλε της Βενετίας με 17 έργα.
1950-65 Πραγματοποιεί 12 ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα, το Παρίσι, το Λονδίνο, το Βερολίνο, τη Γενεύη και τη Νέα Υόρκη. Ασχολείται ακόμη με σκηνογραφίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό και εικονογραφεί βιβλία.
1968 Αναδρομική του έκθεση στην Whitechapel Gallery του Λονδίνου.
1973 Αναδρομική έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας. Εκλέγεται παμψηφεί τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
1984 Αναδρομική έκθεση γλυπτικής στην αίθουσα "Τρίτο Μάτι" στην Αθήνα.
1986 Εκλέγεται μέλος της Royal Academy του Λονδίνου. Η Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας εγκαινιάζει αίθουσα με τ' όνομά του, στην οποία θα εκθέτει μόνιμα 46 μεγάλα έργα του, δωρεά του ίδιου (πάντως, εδώ και καιρό, τα έργα δεν εκτίθενται πλέον...)
1988 Ατομική έκθεση στην Royal Academy του Λονδίνου.
1994 Πεθαίνει στην Αθήνα.

Έργα του βρίσκονται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι, στην Tate Gallery στο Λονδίνο, στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, στο μουσείο του Σισινάτι, της Μελβούρνης, της Καρκασόν, στην Πινακοθήκη Αμμοχώστου και σε ιδιωτικές συλλογές σ' όλο τον κόσμο.
Ήταν μέλος της Ακαδημίας Tiberiana της Ρώμης και είχε λάβει από τη γαλλική κυβέρνηση τον τίτλο του Officier des Arts et des Lettres.