Στα πλαίσια των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια του πολεμικού πλοίου «Γεώργιος Αβέρωφ» η μπάντα του Πολεμικού Ναυτικού (μια από τις καλύτερες ορχήστρες πνευστών στην Ελλάδα) μαζί με την καταπληκτική φωνή της μεσόφωνου Ελένης Βουδουράκη, παρουσίασαν ένα μουσικό ταξίδι που πέρασε από όλες τις χώρες του κόσμου.
Γνωστές μελωδίες από την Ελλάδα, την Ιταλία, την Αμερική, ταξίδεψαν τους θεατές που βρέθηκαν την Παρασκευή το απόγευμα μπροστά στο «Ποσειδώνιο» στη μεγάλη σκηνή που είχε στηθεί για τις εορταστικές εκδηλώσεις της Αρμάτας 2011.
100 ΧΡΟΝΙΑ Θ/Κ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΒΕΡΩΦ, Ο ΤΥΧΕΡΟΣ "ΜΠΑΡΜΠΑ ΓΙΩΡΓΗΣ"
Στις 30 Οκτωβρίου 1909, υπεγράφη στην Αθήνα, η σύμβαση για την αγορά του υπό ναυπήγηση θωρακισμένου καταδρομικού Β, τύπου Pisa, κόστους 25 εκατομμυρίων χρυσών γαλλικών φράγκων (συμπεριλαμβανομένου του κόστους πυρομαχικών και τορπιλλών). Η αγορά αυτή αποτελούσε έναν από τους όρους που έθεσε ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος, προς την πολιτική ηγεσία, κατά το κίνημα που προηγήθηκε στις 15 Αυγούστου 1909. Η έλλειψη πόρων ξεπεράστηκε αποφασιστικά με την χρήση του κληροδοτήματος του ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, ο οποίος έγραψε στην διαθήκη του
«Αφίνω εις το έθνος μου είκοσι Νο 20 μερίδια, το δε εκκαθαρισθησόμενον ποσόν, οφείλει να κατατεθή εις την Εθν. Τράπεζαν της Ελλάδος επί τόκω, ίνα δια του τόκου και του κεφαλαίου η Ελλ. Κυβέρνησις ναυπηγήση ισχυρόν καταδρομικόν πλοίον, διεσκευασμένον ούτως ώστε να χρησιμεύση και ως ανωτέρα εκπαιδευτική σχολή δοκίμων του Βασιλ. Ναυτικού, προς τε πρακτικήν και θεωρητική τελειοποίησιν αυτών. Το πλοίον αυτό θα φέρη το όνομά μου, το περίσσευμα το οποίον θέλει προκύψει θα μένη κατατεθειμένον εντόκως παρά τη Τραπέζη, ίνα χρησιμεύση δια τον αυτόν σκοπόν, εις κατασκευήν δηλαδή νέου τοιούτου πλοίου, όταν το πρώτον καταστή άχρηστον»
.. Με το ποσό των 7 εκατομμυρίων χρυσών γαλλικών φράγκων του κληροδοτήματος, έγινε δυνατή η άμεση αγορά του πλοίου, με την κατάθεση της προκαταβολής, για το οποίο ενδιαφέρον είχε δείξει και η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Καταλύτης λοιπόν σε αυτήν την ευτυχή κατάληξη ήταν η "επέμβαση" του μεγάλου ευεργέτη, του οποίου επίσης εφέτος εορτάζονται τα 110 χρόνια από τον θάνατό του και του οποίου το όνομα έλαβε το πλοίο.
Το 10.200 τόνων θωρακισμένο καταδρομικό, το «διαβολοβάπορο» για τους Τούρκους (σεϊτάν παπόρ), είχε ιταλικές μηχανές 19.000 ίππων, 22 γαλλικούς λέβητες, γερμανικές γεννήτριες και αγγλικά πυροβόλα 190 και 234 χιλιοστών τύπου ARMSTRONG, με μέγιστη ταχύτητα 23 κόμβους.
Καθελκύστηκε στις 12 Μαρτίου 1910, παραλήφθηκε στις 16 Μαΐου 1911 και την 1η Σεπτεμβρίου 1911 κατέπλευσε στον Πειραιά.
Με πλήρωμα 20 αξιωματικών και 670 ναυτών, ήταν την εποχή εκείνη το πιο σύγχρονο και ισχυρό πλοίο στην Ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα στο Αιγαίο και έγινε αμέσως η ναυαρχίδα του απαρχαιωμένου ελληνικού στόλου.
Με την έναρξη του Πρώτου Βαλκανικού Πολέμου, τον Οκτώβριο του 1912, το «Αβέρωφ», επικεφαλής του Στόλου του Αιγαίου υπό τον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, απέπλευσε προς τα Δαρδανέλια. Ναυμάχησε τον οθωμανικό στόλο δύο φορές, στη Ναυμαχία της Έλλης, στις 3 Δεκεμβρίου 1912 και στη Ναυμαχία της Λήμνου στις 5 Ιανουαρίου 1913.
Κατέλαβε τη Λήμνο και στον όρμο του Μούδρου, εγκαταστάθηκε το προχωρημένο αγκυροβόλιο του Στόλου. Ακολούθησε η κατάληψη του Αγίου Όρους, των νησιών του βορείου και ανατολικού Αιγαίου. Ήταν η αρχή της γέννησης του μύθου.
Η έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και η πρώτη διετία αποτέλεσαν για τον Αβέρωφ μια εργώδη περίοδο, με την συμμετοχή του στη φρούρηση της εξόδου των Δαρδανελίων, τους τελευταίους μήνες του 1914.
Την περίοδο 1921-1922 χρησιμοποιήθηκε ως ναυαρχίδα του Πρώτου Στόλου με ορμητήριο την Κωνσταντινούπολη και είχε ως κύρια ευθύνη την διενέργεια περιπολιών στη Μαύρη Θάλασσα. Κατά τη διάρκεια αυτών βομβάρδισε τη Σαμψούντα την 25η Μαΐου 1922.
Καθελκύστηκε στις 12 Μαρτίου 1910, παραλήφθηκε στις 16 Μαΐου 1911 και την 1η Σεπτεμβρίου 1911 κατέπλευσε στον Πειραιά.
Με πλήρωμα 20 αξιωματικών και 670 ναυτών, ήταν την εποχή εκείνη το πιο σύγχρονο και ισχυρό πλοίο στην Ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα στο Αιγαίο και έγινε αμέσως η ναυαρχίδα του απαρχαιωμένου ελληνικού στόλου.
Με την έναρξη του Πρώτου Βαλκανικού Πολέμου, τον Οκτώβριο του 1912, το «Αβέρωφ», επικεφαλής του Στόλου του Αιγαίου υπό τον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, απέπλευσε προς τα Δαρδανέλια. Ναυμάχησε τον οθωμανικό στόλο δύο φορές, στη Ναυμαχία της Έλλης, στις 3 Δεκεμβρίου 1912 και στη Ναυμαχία της Λήμνου στις 5 Ιανουαρίου 1913.
Κατέλαβε τη Λήμνο και στον όρμο του Μούδρου, εγκαταστάθηκε το προχωρημένο αγκυροβόλιο του Στόλου. Ακολούθησε η κατάληψη του Αγίου Όρους, των νησιών του βορείου και ανατολικού Αιγαίου. Ήταν η αρχή της γέννησης του μύθου.
Η έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και η πρώτη διετία αποτέλεσαν για τον Αβέρωφ μια εργώδη περίοδο, με την συμμετοχή του στη φρούρηση της εξόδου των Δαρδανελίων, τους τελευταίους μήνες του 1914.
Την περίοδο 1921-1922 χρησιμοποιήθηκε ως ναυαρχίδα του Πρώτου Στόλου με ορμητήριο την Κωνσταντινούπολη και είχε ως κύρια ευθύνη την διενέργεια περιπολιών στη Μαύρη Θάλασσα. Κατά τη διάρκεια αυτών βομβάρδισε τη Σαμψούντα την 25η Μαΐου 1922.
Μετά την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάννης συμμετείχε στην καταστολή του κινήματος των στρατηγών Λεοναρδόπουλου και Γαργαλίδη.
Μια δωδεκαετία αργότερα πρωτοστάτησε στο βενιζελικό κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935 κατά τη διάρκεια του οποίου βομβαρδίστηκε, ανεπιτυχώς, από την κυβερνητική αεροπορία.
Η αποψίλωση του Στόλου από βαθμοφόρους και κατώτερα στελέχη, αμέσως μετά την καταστολή του βενιζελικού κινήματος, οδήγησε στο να περιέλθει σε κατάσταση εφεδρείας με το μεγαλύτερο μέρος του πληρώματός του να μεταφέρεται στον Ελληνικό Στρατό.
Με την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Ελληνικός Στόλος αποδημεί στην Αλεξάνδρεια και μαζί του φεύγει και το «Γ. Αβέρωφ».
Από την Αλεξάνδρεια το Θωρηκτό θα βρεθεί στη Βομβάη, περιπολώντας στον Ινδικό Ωκεανό. Με το τέλος του πολέμου, αγκυροβόλησε, μαζί με τον υπόλοιπο στόλο, στο Φάληρο, στις 17 Οκτωβρίου 1944, φέρνοντας πίσω την τότε κυβέρνηση.
Το 1947 συμμετείχε στους εορτασμούς για την Απελευθέρωση των Δωδεκανήσων και γερασμένο πια το 1952 διατάχθηκε ο παροπλισμός του.
Μια δωδεκαετία αργότερα πρωτοστάτησε στο βενιζελικό κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935 κατά τη διάρκεια του οποίου βομβαρδίστηκε, ανεπιτυχώς, από την κυβερνητική αεροπορία.
Η αποψίλωση του Στόλου από βαθμοφόρους και κατώτερα στελέχη, αμέσως μετά την καταστολή του βενιζελικού κινήματος, οδήγησε στο να περιέλθει σε κατάσταση εφεδρείας με το μεγαλύτερο μέρος του πληρώματός του να μεταφέρεται στον Ελληνικό Στρατό.
Με την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Ελληνικός Στόλος αποδημεί στην Αλεξάνδρεια και μαζί του φεύγει και το «Γ. Αβέρωφ».
Από την Αλεξάνδρεια το Θωρηκτό θα βρεθεί στη Βομβάη, περιπολώντας στον Ινδικό Ωκεανό. Με το τέλος του πολέμου, αγκυροβόλησε, μαζί με τον υπόλοιπο στόλο, στο Φάληρο, στις 17 Οκτωβρίου 1944, φέρνοντας πίσω την τότε κυβέρνηση.
Το 1947 συμμετείχε στους εορτασμούς για την Απελευθέρωση των Δωδεκανήσων και γερασμένο πια το 1952 διατάχθηκε ο παροπλισμός του.
Από το 1956 μέχρι το 1983, το Θωρηκτό βρέθηκε πρυμνοδετημένο στον Πόρο. Το 1984 το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να το αποκαταστήσει ως μουσείο πλέον και έτσι, μετά από τριάντα χρόνια στο περιθώριο, το Θωρηκτό ξεκίνησε τη νέα του πορεία. Την ίδια χρονιά το πλοίο ρυμουλκήθηκε από τον Πόρο και κατέληξε στο Φάληρο, όπου άρχισαν οι εργασίες αποκατάστασής του.
Το μέγεθος της δαπάνης για τη σταθεροποίηση – αποκατάσταση από το 1985 μέχρι σήμερα είναι μεγάλο και ένα μεγάλο μέρος των δαπανών προήλθε από δωρεές ιδιωτών, οι σημαντικότερες των οποίων ήταν της Κυπριακής Δημοκρατίας, της οικογένειας Λάτση και του Ιδρύματος Ωνάση.
Σήμερα το πλοίο-μουσείο «Γ. Αβέρωφ» αποτελεί μνημείο που τιμά αυτούς που υπηρέτησαν και έπεσαν στη διάρκεια της ένδοξης ιστορίας του. Συνάμα διατηρεί ζωντανά τα μη-απτά ανθρώπινα αποθέματα, όπως η κληρονομιά των θαλασσών, η σημασία των θαλασσίων μεταφορών και η ελκυστικότητα του ναυτικού επαγγέλματος, όπου η αξιοπρέπεια, το ήθος και η δημοκρατική αντίληψη, είναι κοινός τόπος συνάντησης όλων των ναυτικών.
Το Θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ» αποτελεί εδώ και χρόνια μια δραστήρια εκπαιδευτική κοινότητα με καθημερινές επισκέψεις σχολείων, ιδρυμάτων, οργανισμών, καθώς και πλήθους ιδιωτών. Με τις επισκέψεις αυτές πραγματοποιείται και η δεύτερη πτυχή του οράματος του δωρητή, που ήθελε το πλοίο, παράλληλα με τον εθνικό του σκοπό, να εκπληρώνει και εκπαιδευτική αποστολή.
Το μέγεθος της δαπάνης για τη σταθεροποίηση – αποκατάσταση από το 1985 μέχρι σήμερα είναι μεγάλο και ένα μεγάλο μέρος των δαπανών προήλθε από δωρεές ιδιωτών, οι σημαντικότερες των οποίων ήταν της Κυπριακής Δημοκρατίας, της οικογένειας Λάτση και του Ιδρύματος Ωνάση.
Σήμερα το πλοίο-μουσείο «Γ. Αβέρωφ» αποτελεί μνημείο που τιμά αυτούς που υπηρέτησαν και έπεσαν στη διάρκεια της ένδοξης ιστορίας του. Συνάμα διατηρεί ζωντανά τα μη-απτά ανθρώπινα αποθέματα, όπως η κληρονομιά των θαλασσών, η σημασία των θαλασσίων μεταφορών και η ελκυστικότητα του ναυτικού επαγγέλματος, όπου η αξιοπρέπεια, το ήθος και η δημοκρατική αντίληψη, είναι κοινός τόπος συνάντησης όλων των ναυτικών.
Το Θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ» αποτελεί εδώ και χρόνια μια δραστήρια εκπαιδευτική κοινότητα με καθημερινές επισκέψεις σχολείων, ιδρυμάτων, οργανισμών, καθώς και πλήθους ιδιωτών. Με τις επισκέψεις αυτές πραγματοποιείται και η δεύτερη πτυχή του οράματος του δωρητή, που ήθελε το πλοίο, παράλληλα με τον εθνικό του σκοπό, να εκπληρώνει και εκπαιδευτική αποστολή.
ΠΗΓΕΣ:
http://www.neaepohi.gr/index.php/saronikos-news/spetses/i-mpanta-tou-polemikou-naitikou-me-tin-eleni-boudouraki-stin-armata.html Κώστας Ντρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου