“Και η Αυγή με τον Αστραίο
γέννησε τους δυνατόκαρδους Ανέμους
και τον ξαστερωτή τον Ζέφυρο
και τον γοργόδρομο Βορέα
και τον Νότο,
ερωτικά σαν πλάγιασεν η θέαινα”
ΗΣΙΟΔΟΣ, ΘΕΟΓΟΝΙΑ
ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΟ
Με τον όρο αυτό εννοούμε τούς ανέμους, όπως αυτοί απεικονίζονται πάνω στην κάρτα τής μαγνητικής πυξίδας και στούς ναυτικούς χάρτες.
Πρόκειται για δίσκο ο οποίος αναπαριστά τον ορίζοντα, η περιφέρεια τού οποίου έχει 360 υποδιαιρέσεις και φέρει δύο κάθετες διαμέτρους, από τις οποίες η μία δείχνει τη μεσημβρινή γραμμή, με άκρα τα σημεία τού ορίζοντα Βορρά και Νότο, και η άλλη τη γραμμή τού πρώτου καθέτου, με άκρα τα σημεία του ορίζοντα Ανατολή και Δύση. Εχουμε έτσι 4 τεταρτημόρια, που έχει το καθένα 90 μοίρες. Τα ανεμολόγια, εκτός τού προσδιορισμού τών ανέμων, χρησιμεύουν και στη μέτρηση πλεύσεων και διοπτεύσεων.
Τραμουντάνα : μεσαιωνική λέξη τραμοντάνα , ιταλικό tramontana , λατινικά trans (διά) + montanus (ορεινός), δηλαδή ο αέρας (του βορρά) που φυσά από τα βουνά.
Ο κατά το σχήμα στερεός, ο άνεμος του βουνού. Ένας σκυθρωπός γέρος, τυλιγμένος σε χιτώνα, φυσάει μέσα από ένα μεγάλο κοχύλι.
Γραίγος: Kαικίας , από το βενετικό grego, ιταλικό greco (vento greco: ο άνεμος που έρχεται από την Ελλάδα)
Ο ερχόμενος από τον ποταμό Κάϊκο, από την περιοχή της Μυσίας. Σκορπίζει χαλάζι από μία ασπίδα.
Λεβάντες: από το ιταλικό levante. Απηλιώτης; αρχαία ελληνική ἀπηλιώτης, ἀπό + ἥλιος
Ο σχετιζόμενος με τον Ήλιο. Ένας νέος φέρνει φρούτα και σιτηρά.
ισχυρός ανατολικός άνεμος που πνέει συνήθως το φθινόπωρο και την άνοιξη. Η λέξη προέρχεται από την μεσαιωνική ιταλική λέξη levante = ανατολή. Σε κάποια μέρη ονομάζεται και απηλιώτης.
Σιρόκος: ΕΥΡΟΣ , από το ιταλικό scirocco (ναυτική διάλεκτος) ο νοτιοανατολικός άνεμος, ο οποίος έρχεται από την Αφρική περνώντας πάνω από τη Μεσόγειο.
Αυτός που «καίει».
Ένας γέρος ανδρας τυλιγμένος σε βαρύ χιτώνα.
θερμός και υγρός νότιος ή νοτιοανατολικός άνεμος που πνέει συνήθως πάνω από τη Μεσόγειο Θάλασσα και τη Ν. Ευρώπη, προκαλώντας βροχές και ομίχλες. Από ιταλ. Scirroco< αραβ. Sarq = ανατολή.
'Οστρια: από το ιταλικό ostrο, λατινικό auster (νότιος άνεμος),αρχαίο αύω = ξηραίνω).
Αδειάζει ένα δοχείο με νερό.
Γαρμπής: ΛΙΨ, από το ισπανικό ή βενετικό garbin, αραβικό garbī (δυτικός)πολύ ζεστός και συνήθως καταστροφικός άνεμος
Ο ερχόμενος από τη Λιβύη.
Κρατάει την πρύμνη καραβιού και το οδηγεί.
Πουνέντες: λέξη ιταλικής προέλευσης για τον εκ δυσμών πνέοντα άνεμο. Ponente = δυτικός.
Ζέφυρος, λέξη ομηρική για τον εκ δυσμών πνέοντα άνεμο. Λέξη που απαντάται σε πολλές ραψωδίες και της Ιλιάδας και της Οδύσσειας. Αρκετές φορές μάλιστα χρησιμοποιείται με μεταφορική έννοια.. Είτε σαν το σύμβολο της ταχύτητας, είτε της επερχόμενης βροχής.
Ένας νέος σκορπίζει λουλούδια.
Μαΐστρος: από το βενετικό maistro. Σκίρων:αρχαία ελληνική σκίρων
Λέξη ιταλικής προέλευσης για τον βορειοδυτικό άνεμο. Ο οποίος από τους αρχαίους ονομάζετο και άνεμος αργέστης = ο αιθρίαν ποιών. Από τους κατοίκους της Αττικής ονομαζόταν Σκίρων επειδή έπνεε από τις Σκιρωνίδες πέτρες του Ισθμού της Κορίνθου.
Σκορπάει καυτή στάχτη από ένα χάλκινο δοχείο.
ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΟΡΕΣ ΑΝΕΜΟΙ που ιερουργουνε
που σηκωνουν το πελαγος σα Θεοτοκο
που φυσουν και αναβουνε τα πορτοκαλια
που σφυριζουν στα ορη κι ερχονται
Οι αγενειοι δοκιμοι της τρικυμιας
οι δρομεις που διανυσαν τα ουρανια μιλια
οι Ερμηδες με το μυτερο σκιαδι
και του μαυρου καπνου το κηρυκειο
Ο Μαϊστρος, ο Λεβαντες, ο Γαρμπης
ο Πουνεντες, ο Γραιγος, ο Σιροκος
η Τραμουντανα, η Οστρια
ΤΟ ΔΟΞΑΣΤΙΚΟΝ
ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
http://ribandsea.com
http://el.wiktionary.org
http://kapetanisses.blogspot.com
http://navarino-s.blogspot.com
