Σάββατο 30 Ιουλίου 2011

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΥΔΡΑ ΤΟΥΥ 1950 - ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η πόλη αρχικά φτιάχτηκε μακριά από την παραλία πάνω από τα βράχια που εξέχουν από τα σημερινά σπίτια και στο μέρος με το όνομα Κιάφα.  Αυτή η περίοδος ανάγεται στην τούρκικη κατοχή του 1460 όπου οι Αλβανοί στρατιώτες του Μυστρά, πρόσφυγες στην Ύδρα, ιδρύουν μία από τις πρώτες αποικίες.  Μετά από αιώνες, το 1770  και αφού στον ρωσο-τουρκικό πόλεμο οι Οθωμανοί καταστέλλουν μια επανάσταση των Ελλήνων και των Αλβανών, καινούργιες αποικίες ιδρύονται στο νησί από τους πρόσφυγες.  Το δε αρχιπέλαγος μαστίζονταν από πειρατές, γεγονός που οδήγησε τους νησιώτες να κατοικούν τις πλέον απρόσιτες περιοχές.  Έχοντας επιδοθεί στη συνέχεια στη ναυτική ζωή, περήφανοι και θαρραλέοι, έγιναν κουρσάροι τους οποίους Ρώσσοι, Γάλλοι και Άγγλοι επιστράτευαν συχνά με μικρό κόστος, και καθώς κατέληξαν να δουλεύουν και για δικό τους όφελος , σαν αληθινοί πειρατές έκαναν πότε το ένα και πότε το άλλο.

 
Λοιπόν η αρχική πόλη βρισκόταν ψηλά στην Κιάφα.  Μεγάλωσε και πλούτισε.  Τα μεγάλα σπίτια που επισκεπτόμαστε δείχνουν την ευχέρεια των 20.000 κατοίκων ενώ τώρα είναι λιγότεροι από 4.000. 
Σιγά σιγά οι Υδραίοι άρχισαν να κατεβαίνουν προς την παραλία.  Η Κιάφα εγκαταλείφθηκε και τα σπίτια άρχισαν να καταρρέουν. Πάμε λοιπόν να να βρούμε εκείνα τα ερείπια από το μονοπάτι προς τα Καλά Πηγάδια στην είσοδο των οποίων βλέπουμε το εντυπωσιακό αρχοντικό Γκορογιάννη όπου οι απόγονοι οικογένεια Παπαλεωνάρδου κρατάνε σε καλή κατάσταση.  Απέναντι να τα δύο πηγάδια λίγο πριν το μονοπάτι που οδηγεί στην Κιάφα, την Νεκρή Πόλη.  Το μονοπάτι είναι φτιαγμένο από μεγάλες πέτρες χωμένες κατά τόπους μέσα στον βράχο , στρογγυλεμένες και γυαλιστερές από το πέρασμα των αιώνων.  Ορίστε και το καινούργιο σπίτι του Παναγιώτη Ρούσση.  Καθόμαστε στην ταράτσα του κάτω από τη σκιά ενός μεγάλου πεύκου και θαυμάζουμε την "εναέρια" θέα της πόλης και του λιμανιού.  Και ξαφνικά πίσω από το σπίτι το χάος των ερειπίων αρχίζει, διάσπαρτα με κάκτους , βράχους, συκιές αμυγδαλιές και θάμνους.  Μεγάλες εκτάσεις με πέτρες, δρομάκια εξαφανισμένα από κατολισθήσεις, τοξωτές στοές, και γέρικοι τοίχοι όπου ακόμη ξεχωρίζουν πάνω τους κάποιες τοιχογραφίες όπου τα χρώματα είναι πια ξεθωριασμένα από τον ήλιο και τις βροχές.  Περικυκλωμένο από κάκτους και συντρίμμια το πολύ παλιό σπίτι του Λεμπέση.  Σπρώχνω τα φύλλα μιας πόρτας που καταρρέει προς το εσωτερικό.  Μικρές εκκλησίες με τοίχους καλυμμένους με πολύχρωμη μούχλα, και καμπαναριά χρυσωμένα εκπληκτικά από το φως του ήλιου.  Όπως η εκκλησία του προφήτη Ηλία, οι Άγιοι Ανάργυροι, η Ευαγγελίστρια, ο Άγιος Θεόδωρος και άλλες.  Στο εσωτερικό τους, υπέροχες επίχρυσες εικόνες, ξυλόγλυπτα τέμπλα όπως και οστά εγκαταλελειμμένα.  Και προχωρώντας μέσα σ' αυτήν την Πομπηία του 20 ού αιώνα, ανακαλύπτεις σαν λευκά μανιτάρια να ξεπετάγονται καινούργια σπίτι διακοσμημένα με όμορφες πέργκολες πάνω από την πόρτα εισόδου ή στις βεράντες τους.  Γελαστοί νοικοκύρηδες σε καλοδέχονται και σε κερνούν πάνω σε δίσκο, καφέ, ούζο, αμύγδαλα, σύκα της μπαρμπαριάς.  Πάντα η φιλοξενία στο ελληνικό αρχιπέλαγος είναι γενναιόδωρη, συγκινητική και πολύ ταπεινή. 

Ξανακατεβαίνοντας, βλέπουμε τα ερείπια του μεγάλου σπιτιού του Λεβίδη, περιτυχισμένο με ψηλούς τοίχους, κλείνοντας τις μυγδαλιές τις φυτρωμένες εκεί όπου κάποτε υπήρχε το πάτωμα του σπιτιού.  Όχι πολύ πιο μακριά,  η εκκλησία του Χριστού με τα πρωτόγονα μπαρόκ παράθυρα και πόρτες .  Κοιτάξτε επίσης τα οδυνηρά ερείπια το Αγίου Παντελεήμονα όπου μέσω μιας ανοιχτής τρύπας που δημιούργησε η γκρεμισμένη οροφή ο ήλιος κάνει να λαμποκοπούν το εικονοστάσι και τα ξυλόγλυπτα που στέκουν ακόμη.
Κατεβαίνοντας πια προς το λιμάνι, και στην  αρχή του μονοπατιού προς τα καλά πηγάδια ένας πωλητής σύκων διαλαλεί την πραμάτεια του.  Τα έχω δοκιμάσει και τα συνιστώ ανεπιφύλακτα γιατί είναι διάσημα στην Ύδρα. Απόδειξη αποτελεί η απάντηση που έδωσε ο ναύαρχος Κριεζής στην βασίλισσα Αμαλία, η οποία επιθυμούσε να μάθει ποια προϊόντα παρήγαγε το νησί.  - Μεγαλειότατη το νησί παράγει ναυάρχους, ικανούς πρωθυπουργούς και σύκα της Μπαρμπαριάς.

Ο δρόμος αυτός είναι στην κυριολεξία η κοίτη μιας στενής ρεματιάς πάνω από  πλαγιές με πολύ κοντινή απόσταση γεμάτες βράχους στην κορυφή σε  χρωματισμούς  γκρίζους, ώχρας, σκουριάς  απόλυτα εναρμονισμένους με το πράσινο των θάμνων όπως αναβλύζουν μέσα από τις ρωγμές των πετρωμάτων.  Τα σπίτια πάνω από τη ρεματιά , με τοίχους και ταράτσες εκτυφλωτικά λευκές , αντικατοπτρίζοντας το φως του ήλιου και κάνοντας το μάτι να μη μπορεί να κοιτάξει.  Στα ελληνικά νησιά οι νοικοκυρές ακατάπαυστα ασβεστώνουν ότι πιάνει η βούρτσα τους μέχρι τα βράχια.  Τα αμέτρητα στρώματα του ασβέστη καλύπτουν τις επιφάνειες με μια πατίνα που στρογγυλοποιεί τις άκρες και φράζει κάθε ρωγμή και ατέλεια.  Μέσα σε αυτή την λευκότητα οι σκιές απλώνουν ένα πέπλο γαλαζωπό, τόσο φίνο που θα το έλεγε κανείς βαμμένο από πινέλο βουτηγμένο σε υλικό φτιαγμένο από ουρανό.  Και κάθε σπίτι έχει τις ανθισμένες του αυλές, γεμάτες γιασεμί, γαρδένιες , αρώματα που γεμίζουν τον αέρα.
Στα παραπέτα μικρών γεφυριών της ρεματιάς , ερχόμενες από τα καλά πηγάδια και φορτωμένες με βαριές κανάτες, ξεκουράζονται γυναίκες κάνοντας την κουβέντα τους.  Τα καλά πηγάδια , δύο μεγάλα πηγάδια , δίπλα - δίπλα πάνω σε ένα ίσιωμα , περικυκλωμένα από σπίτια και σκιασμένα από τεράστιες μουριές.   Εδώ μαζεύονται άντρες, γυναίκες, ζώα.  Γεμίζουν με νερό τα μαύρα "τουλούμια" δερμάτινους ασκούς, τους οποίους στη συνέχεια δένουν στις σέλες των ζώων τους για να μεταφέρουν το πολύτιμο αυτό υγρό και συχνά σπάνιο, στα σπίτια της πόλης.  Έτσι λοιπόν κατά την διάρκεια της ημέρας υπάρχει ένα συνεχές πήγαινε- έλα σ' αυτόν τον γραφικό δρόμο που τόσο πολύ εμπνέει και τους ζωγράφους.
Κοντά στα καλά πηγάδια το χαρούμενο και πεντακάθαρο σπίτι της Σοφίας Μαυραγάνη με φιλοξενεί στην Ύδρα.  Δίπλα μένουν οι Μερτζάνη και απέναντι κι άλλοι που γρήγορα μαθαίνονται.  Για ένα μήνα όλοι αυτοί θα είναι υπεύθυνοι για να καταστήσουν εύκολη και ευχάριστη την παραμονή μου στο νησί και για να πάρω μαζί μου τα πιο καθάρια αναμνηστικά της ψυχής τους.


ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ HYDRA SPETSAE PSARA PAR F. PERILLA 1950
AΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΜΠΑΜΠΗ ΜΩΡΕΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΣΟΦΙΑ ΜΩΡΕΣ


Παρασκευή 29 Ιουλίου 2011

ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ .ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΜΕΓΑΛΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ


Ο σκηνοθέτης που αιχμαλώτισε με την κάμερά του την ουσία της ελληνικής ψυχής, ο Μιχάλης Κακογιάννης, «έφυγε» για να συναντήσει τις αγαπημένες του μούσες, την Έλλη Λαμπέτη και την Μελίνα Μερκούρη.



Ένας σκηνοθέτης, δημιουργός, πνευματικός άνθρωπος, που μοσχοβολάει Ελλάδα, με το Λαό της, τις παραδόσεις του, την Ιστορία του, τα Συναισθήματά του, τα Πάθη του, τις Ταξικές και Κοινωνικές του συγκρούσεις.



Από που να ξεκινήσει κανείς και που να τελειώσει με το Κινηματογραφικό έργο του μεγάλου μας σκηνοθέτη, που έφυγε από κοντά μας, πλήρης ημερών αλλά το κυριότερο πλήρης έργων και μιας τεράστιας πνευματικής παρακαταθήκης που πλέον καθίσταται αδύνατον να επαναληφθεί στο μέλλον.

  • 1954 "ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΞΥΠΝΗΜΑ" Βραβείο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΔΙΝΒΟΥΡΓΟΥ
  • 1955 "ΣΤΕΛΛΑ" Βραφειο ΧΡΥΣΗΣ ΣΦΑΙΡΑΣ και Καλύτερης Ξένης ταινίας Ανταποκριτών Holywood, Συμμετοχή στο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ
  • 1956 "ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΜΑΥΡΑ" ΒΡΑΒΕΙΟ ΧΡΥΣΗΣ ΣΦΑΙΡΑΣ Ξένης ταινίας, Συμμετοχή στο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ, Ασημένιο Βραβείοσ το ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΜΟΣΧΑΣ
  • 1958 "ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΨΕΜΜΑ" Συμμετοχή στα ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ, ΜΕΛΒΟΥΡΝΗΣ, ΣΑΝ ΦΡΑΝΤΣΙΣΚΟ
  • 1960 "EROICA" Συμμετοχή στα ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ, ΛΟΝΔΙΝΟΥ και ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ στο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1961
  • 1962 "ΗΛΕΚΤΡΑ" Σάρωσε μια σειρά ΔΙΕΘΝΩΝ και ΕΓΧΩΡΙΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ: ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1962 Ταινίας, Ανδρικου, Γυναικείου ρόλου, Μουσικής, ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΔΙΝΒΟΥΡΓΟΥ, ΑΚΑΠΟΥΛΚΟ, ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Υποψήφια για OSCAR Ξένης ταινίας 1962
  • 1964 "ΑΛΕΞΗΣ ΖΟΡΜΠΑΣ"
  • 1967 "ΟΤΑΝ ΤΑ ΨΑΡΙΑ ΒΓΗΚΑΝ ΣΤΗ ΣΤΕΡΙΑ"
  • 1971 "ΤΡΩΑΔΕΣ"
  • 1974 "ΑΤΤΙΛΑΣ"
  • 1976 "ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ"
  • 1986 "ΓΛΥΚΕΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ"
  • 1992 "ΠΑΝΩ ΚΑΤΩ και ΠΛΑΓΙΩΣ"
  • 1999 "ΒΥΣΙΝΟΚΗΠΟΣ" Τρία βραβεία ΥΠΠΟ 1999 Σκηνικών, κοστουμιών, φωτογραφίας


Πέρα από την λαμπρή πορεία του στον κινηματογράφο ο Κακογιάννης σκηνοθέτησε πολλές θεατρικές παραστάσεις και όπερες στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Το 2004 συνέστησε το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης», ένα ζωντανό πολιτιστικό κύτταρο όπου φιλοξενούνται πολλές θεατρικές παραγωγές, κινηματογραφικά αφιερώματα, φεστιβάλ και εκθέσεις.
Ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Παύλος Γερουλάνος, τόνισε στο συλλυπητήριο μήνυμά του : «Ο Μιχάλης Κακογιάννης, τον οποίο σήμερα αποχαιρετούμε, αντιπροσωπεύει την πιο δημιουργική και εξωστρεφή εκδοχή του σύγχρονου Ελληνικού Πολιτισμού.
Προσωπικότητα πολυσχιδής, ο Μιχάλης Κακογιάννης πλούτισε με το ταλέντο και την ιδιαίτερα ευαίσθητη ματιά του, την εγχώρια και παγκόσμια κινηματογραφική και θεατρική τέχνη. Τέχνες τις οποίες υπηρέτησε με πρωτογενές πάθος, αφοσίωση και ήθος, για μια ολόκληρη ζωή.
Οι ταινίες του βραβεύθηκαν στα μεγαλύτερα Φεστιβάλ του κόσμου, ενώ οι θεατρικές του παραστάσεις αποτελούν, δεκαετίες μετά, ορόσημο για κάθε θεατρόφιλο. Το έργο του έγινε το όχημα για να φτάσει ο Ελληνικός Πολιτισμός σε κάθε γωνιά της γης, ενώ ταυτόχρονα αποτέλεσε και αποτελεί πηγή έμπνευσης για Έλληνες και ξένους δημιουργούς.
Το επιστέγασμα της τεράστιας προσφοράς του υπήρξε η δημιουργία του Ιδρύματος Κακογιάννη, το 2004, με σκοπό τη μελέτη, υποστήριξη και διάδοση των τεχνών του κινηματογράφου και του θεάτρου.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ για όσα μας προσέφερε και θερμά συλληπητήρια στους οικείους του».

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΜΑΥΡΑ, ΥΔΡΑ  1956




Ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη, γυρισμένη το 1956.
Αξέχαστες ερμηνείες των Δημήτρη Χορν, Έλλης Λαμπέτη, Γιώργου Φούντα, Ελένης Ζαφειρίου, Θανάση Βέγγου και άλλων.


Η ταινία προβάλλεται στο διαγωνιστικό μέρος των Καννών και ο Αντρέ Μπαζέν μιλά για ελληνική τραγωδία. Εκτός από τη συμμετοχή της στις Κάννες, τον επόμενο χρόνο παίρνει τη Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξένης ταινίας της Αμερικανικής Ένωσης Τύπου και το Αργυρό βραβείο Φεστιβάλ Μόσχας.















Μια συγκλονιστική σκηνή από το έργο - από τις συγκλονιστικότερες του ελληνικού κινηματογράφου.



ΠΗΓΕΣ:


http://www.mcf.gr/el/micheal_cacoyannis/Directing/Films/?ev=agirlinblack


http://www.clickatlife.gr/story/cinema/efuge-o-mixalis-kakogiannis?id=2023750


από: Palmografos.com - "Το κορίτσι με τα μαύρα" - Δημήτρης Χορν/ Μιχάλης Κακογιάννης (video) 

Πέμπτη 28 Ιουλίου 2011

Λαγουδέρα - Το Studio 54 της Ύδρας

ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ
27.7.2011    
 
Σε μια εποχή που ο πλούτος ήταν πιο αθόρυβος και οι διασημότητες δεν είχαν τις απωθητικές ιδιότητες που έχουν τώρα, ένα θρυλικό κλαμπ του Σαρωνικού ήταν η Μέκκα του καλοκαιρινού γλεντιού και της εκζήτησης. Όλα ξαναζούν σ’ ένα ογκώδες άλμπουμ που μόλις κυκλοφόρησε.

Υπήρχε κέφι πραγματικό, όχι φτιαχτό. Το ρεύμα σταματούσε στη 1:00 και ανάβαμε κεράκια, βάζαμε το γραμμόφωνο και γλεντούσαμε μέχρι το πρωί», λέει η Ντόρα Μωρές.

Ήταν το 1959 που ο Χαράλαμπος Μωρές εμπνεύστηκε και καθιέρωσε στην Ύδρα ένα απ’ τα πιο θρυλικά μπαρ των ‘60s. Όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρη τη Μεσόγειο. Ένα μπαρ που συναγωνιζόταν εκείνα του Κάπρι, του Πόρτο Φίνο και του Σεν Τροπέ και που τελικά τα ξεπεράσε σε φήμη. Γιατί η Ύδρα υπήρξε μια εποχή ισότιμη, αν όχι και ανώτερη, των διασημότερων και πιο κοσμοπολίτικων θερέτρων της Ευρώπης πολύ πριν από τη Μύκονο. Και η ιστορία της Λαγουδέρας είναι η περίτρανη απόδειξη μιας εποχής κατά την οποία η Ελλάδα, πολύ διαφορετική από αυτό που έμελλε να εξελιχτεί, μόλις είχε βγει από έναν πόλεμο κι έβλεπε το μέλλον με αισιοδοξία, έχοντας μια αστική τάξη, κλειστή λέσχη.

Η Ύδρα από τον 17ο αιώνα ήταν περίτρανο λιμάνι, μ’ έναν ακόμα πιο τρανό στόλο. Σ’ αυτό το ένδοξο παρελθόν οφείλει τα εξαιρετικά αρχοντικά που είναι διάσπαρτα απ’ άκρη σ’ άκρη του νησιού. Η διεθνής επιτυχία της ταινίας Το παιδί και το δελφίνι με τη Σοφία Λόρεν το 1957 έστρεψε για λίγο το τουριστικό ενδιαφέρον των ξένων στον μικρό αυτό ελληνικό παράδεισο κι ένα ζευγάρι Ιταλών άνοιξε το πρώτο ίσως μπαρ ενός στυλ που δεν είχαν ξαναδεί οι Έλληνες, με υδραίικους καναπέδες, μεγάλα μαξιλάρια και χαλαρή ατμόσφαιρα.

Κράτησε ένα μόνο καλοκαίρι κι αμέσως μετά το πούλησαν. Ο Μπάμπης Μωρές του Baby’s Βar της Μεγάλης Βρετανίας, μαγεμένος απ’ το νησί, αγόρασε τον εξοπλισμό και απ’ τον επόμενο κιόλας χρόνο -συγκεκρι- μένα, άνοιξε Μεγάλο Σάββατο 2 Μαΐου 1959- γεννιέται το Λαγουδέρα Marine Club, μέσα σε μια αποθήκη όπου οι ντόπιοι ψαράδες επισκεύαζαν και προστάτευαν τις βάρκες τους τον χειμώνα. Άλλωστε, «λαγουδέρα» είναι ο ναυτικός όρος για τον μοχλό που μετακινεί το πηδάλιο των πλοίων.

Ο Μωρές κράτησε το στυλ της υδραίικης διακόσμησης, κρέμασε απ’ το ταβάνι βάρκες και μ’ ένα πικάπ και την αθηναϊκή του πελατεία -πολλοί απ’ αυτούς ήταν καρδιακοί του φίλοι- ξεκίνησε ένα μαγαζί που έμελλε να κάνει το νησί και το ελληνικό κέφι διάσημα παγκοσμίως. «Όποιος δεν το έζησε… έχασε!», λέει σήμερα η Ντόρα Μωρές, που πήγε πρώτη φορά στη Λαγουδέρα ως τουρίστρια το 1960 και πέντε χρόνια μετά βρέθηκε παντρεμένη με τον Μπάμπη. «Υπήρχε κέφι πραγματικό, όχι φτιαχτό. Το ρεύμα σταματούσε στη 1:00 και ανάβαμε κεράκια, βάζαμε μπρος ένα γραμμόφωνο και γλεντούσαμε μέχρι το πρωί με το τίποτα. Υπήρχε ένα κλίμα μαγικό. Ο Μπάμπης ήταν φιλόξενος, κοινωνικότατος. Με τις τεράστιες γνωριμίες που έκανε, ήταν γεννημένος γι’ αυτήν τη δουλειά».

Μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια η Λαγουδέρα μετατράπηκε στο ραντεβού του Σαββατοκύριακου όλης της μεγαλοαστικής Αθήνας. Όπως λέει σήμερα η κόρη του, Σοφία Μωρές: «Η Λαγουδέρα ήταν ο Μπάμπης. Δεν ήταν κέντρο, ήταν προσωποκρατούμενο μέρος. Τα κότερα, ο κόσμος, έρχονταν κατευθείαν στον Μπάμπη. Ήταν όλοι φίλοι του». Όλα τα γιοτ που περνούσαν απ’ το Αιγαίο κατέληγαν κι αυτά εκεί. Σταρ του Χόλιγουντ και της Τσινετσιτά έκαναν την εμφάνισή τους αναπάντεχα. «Η Ελλάδα έπαιζε σημαντικό ρόλο, τα πάντα μπορούσαν να συμβούν, ήταν η εποχή του ονείρου. Αλλά και η Ύδρα είχε τη δομή ενός πανέμορφου, αυστηρού μέρους. Το να γνωρίσεις τότε έναν διάσημο δεν ήταν κάτι σπουδαίο, πάντως», λέει η Μαριλένα Λιακοπούλου, κόρη του ζωγράφου Περικλή Βυζάντιου, διευθυντή του παραρτήματος της Σχολής Καλών Τεχνών στο νησί εκείνα τα χρόνια και σταθερού θαμώνα της Λαγουδέρας, όπως και οι μαθητές του.

Παράλληλα, υπήρχε και μια ξεχωριστή παροικία ξένων της Ύδρας που ζούσαν εκεί, όπως ο Λέοναρντ Κόεν, επίσης τακτικός του μαγαζιού. Το 1961 ο Ντασέν γύρισε τη Φαίδρα με τη Μελίνα, τον Άντονι Πέρκινς και τον Ραφ Βαλόνε. Ο Μπάμπης, φίλος του ζεύγους, όπως άλλωστε και του Μίκη, που έγραφε τη μουσική, από τα χρόνια της Κατοχής και του ΕΑΜ, όχι μόνο είχε αναλάβει να ταΐζει το συνεργείο, αλλά άφησε και το πατάρι να μετατραπεί σε καμαρίνι. Η σκηνή που γυρίστηκε μέσα στη Λαγουδέρα δίνει μια αίσθηση από άρωμα ντόλτσε βίτα των ‘60s, μαρτυρία της λαμπερής κι ανέμελης περιόδου του ελληνικού ονείρου. Στον αντίποδα της «Όμορφης Πόλης» και της αστυ- φιλίας που έπαιρνε τότε διαστάσεις στην Αθήνα της αντιπαροχής. Στο μεγάλο πάρτι για το τέλος των γυρισμάτων η άσημη σχετικά, νεαρή τραγουδίστρια Τζόαν Μπαέζ ανέβηκε στο τραπέζι και τραγούδησε με την κιθάρα της.

Γυρίστηκαν πολλές ταινίες στο νησί, όπως οι Γαμπροί της Ευτυχίας, στην οποία επίσης το πατάρι έγινε καμαρίνι της Βασιλειάδου, και τόσο το μαγαζί όσο και ο Μπάμπης φαίνονται σε κάποια σκηνή. Ακόμα και μουσικές κωμωδίες, όπως το Γοργόνες και Μάγκες. Η Μάρθα Καραγιάννη, μία εκ των πρωταγωνιστριών του, θυμάται ότι «η Λαγουδέρα ήταν ό,τι και η Κουίντα στη Φωκίωνος Νέγρη. Μαζευόντουσαν οι πάντες. Όλη η Ελλάδα περνούσε από εκεί. Εμείς, δυστυχώς, έπρεπε να φεύγουμε νωρίς, γιατί το πρωί είχαμε γύρισμα». Κάτι που δεν ίσχυε για τη Ζωή Λάσκαρη, η οποία ήταν απ’ τα πιο ακούραστα κορίτσια της εποχής!

Παρόντες, φυσικά, και άντρες, όπως ο Σπύρος Φωκάς, ο Φοίβος Ραζής, ο Άλκης Γιαννακάς και μια ιδιαίτερη προσωπικότητα που συνέδεσε το όνομά της με τη Λαγουδέρα, ο Θόδωρος Ρουμπάνης. Σπουδαστής της σχολής εμποροπλοιάρχων της Ύδρας τα πρώτα εκείνα χρόνια, έκανε κοπάνες για να μπορεί να ξενυχτά. Πρωτοστατούσε στο γλέντι, και φυσικά στο φλερτ. Λίγα χρόνια αργότερα, όταν έπαιζε στον Ναύτη του Γιβραλτάρ με πρωταγωνίστρια τη Ζαν Μορό, συνέβη το εξής: «Τα γυρίσματα ήταν να γίνουν στην Ιταλία, αλλά έπεισα τον Τόνι Ρίτσαρντσον να τα κάνει στην Ύδρα. Ένα ολόκληρο συνεργείο μετακόμισε εκεί, και μαζί με τη Μορό, με την οποία ήμουν τότε αρραβωνιασμένος, ήμασταν κάθε βράδυ στου Μπάμπη».

Αρκετά αργότερα ήρθε με τη σύζυγό του και κόρη του Τσόρτσιλ, Σάρα. Σήμερα, υπογράφει το άλμπουμ Λαγουδέρα, η χρυσή εποχή της Ύδρας, 1959-1967 και αναφέρει: «Τα ξενύχτια μας κρατούσαν μέχρι που έβγαινε το φως του ήλιου. Χορεύαμε μέχρι να πέσουμε κάτω: τουίστ, μπλουζ, μπόσα νόβα, χάλι γκάλι, αλλά και χασάπικο και ζεϊμπέκικο.

Ο Μπάμπης το είχε δει πολύ καλά και ήξερε πού απευθυνόταν. Η σεζόν ξεκινούσε κάθε 25η Μαρτίου με τον πρώτο ιστιοπλοϊκό αγώνα με τελικό προορισμό τη Λαγουδέρα, όπου γινόταν και η απονομή. Μετά, ακολουθούσε τρελό γλέντι με όλα τα πληρώματα».

Ανάμεσα στους περίβλεπτους της εποχής κάνουν σιγά σιγά την εμφάνισή τους και οι πρώτοι τουρίστες, αλλά και μεσοαστοί που εξυπηρετούνταν απ’ τα δρομολόγια της «Νεράιδας». Ο Μπάμπης καλωσόριζε τους πάντες μ’ ένα κανατάκι κρασί και ψωμί, έβγαζε φωτογραφίες, κρατούσε ημερολόγια, φίλμαρε στιγμιότυπα, έστελνε ανταποκρίσεις σε αθηναϊκές εφημερίδες με τα κοσμικά ενσταντανέ, τύπωνε ο ίδιος σε πολύγραφο και μια καθημερινή εφημεριδούλα.

Εμφάνιζε τις φωτογραφίες στο σκοτεινό του θάλαμο και είτε τις έστελνε στους εικονιζόμενους ή τις έκανε κολάζ σε αναμνηστικά άλμπουμ. Ευρηματικότατος, μ’ έναν επαγγελματισμό άνευ προηγουμένου, σε συνδυασμό με μια αστείρευτη ενέργεια που τους ξεσήκωνε όλους. Το φαγητό, που εκείνα τα χρόνια δεν είχε τον χαρακτήρα εξόδου, όπως σήμερα, είχε αναλάβει η μητέρα του και ήταν προσφορά άνευ χρέωσης. Οι ταβέρνες της Ύδρας, εκτός από άφθονο ψάρι, είχαν μετριότατο φαγητό. Αντιθέτως, το παστίτσιο της κυρα-Σοφίας ήταν διάσημο. Όπως και η μαγειρίτσα της το Πάσχα.

Τα φλερτ έδιναν κι έπαιρναν, αλλά μέσα στο μαγαζί δεν συνέβαινε τίποτα «απρεπές». Όπως λέει ο Ρουμπάνης, «το ότι ξενυχτούσαμε και χορεύαμε ήταν ήδη σκάνδαλο για τα ήθη της εποχής. Ο μητροπολίτης είχε πλήρη έλεγχο και η αστυνομία επέπληττε όποια τουρίστρια κυκλοφορούσε στο λιμάνι με κοντό σορτσάκι, και φυσικά ποτέ ναρκωτικά!». Η Ντόρα Μωρές λέει ότι «όταν παντρευόταν ο βασιλιάς της Ισπανίας Χουάν Κάρλος την πριγκίπισσα Σοφία, ο πατέρας του βρέθηκε ινκόγκνιτο στο νησί και φυσικά κατέληξε κι εκείνος σε μας. Ήπιε, χόρεψε, φλέρταρε, έφαγε κι ένα παπούτσι κατά λάθος στο κεφάλι από έναν σύζυγο».

Το 1964 το μαγαζί μεταφέρθηκε από την παραλία στα παλιά σφαγεία που αγόρασε ο Ναυτικός Όμιλος Ύδρας επί προεδρίας Παύλου Κουντουριώτη, ο οποίος με τη σειρά του το υπενοικίασε στον Μωρές. Το περίφημο αυτό κτίσμα έγραψε τη δική του ιστορία. Η Σοφία Μωρές λέει: « Έβγαινε ο μπαμπάς με την ντουντούκα και μιλούσε με τα σκάφη, ο κόσμος κυκλοφορούσε όλη τη μέρα με τα μαγιό, έπεφταν κατευθείαν στη θάλασσα μεταμεσονύχτια υπό το φως μεγάλων προβολέων με τα ρούχα τους. Αργότερα, εγκατέστησε στο ταβάνι ντους, με το οποίο κάθε τόσο περιέβρεχε τον κόσμο που χόρευε, ενώ πρόβαλλε σλάιντ με παλιότερα στιγμιότυπα αυτών που βρισκόντουσαν εκείνο το βράδυ εκεί».

Το «πάρτι» συνεχίστηκε ακάθεκτο και τη δεκαετία του ’70, με νέα ονόματα να παρελαύνουν, τα νέα τζάκια που έτρεχαν να προλάβουν λίγο απ’ την ξεθυμασμένη αίγλη των θρυλικών ‘60s, που μόνο απ’ τις κοσμικές στήλες ήξεραν. Κι όλα αυτά μέχρι το 1989, που το ανέλαβε ο Ρουμπάνης, για να του θέσουν το 1997 θέμα «αιγιαλού» και να του το κλείσουν. Στην πραγματικότητα, ενοχλούσε κάποιους ντόπιους ότι ένας «ξένος» είχε το καλύτερο μαγαζί. Όπως ξένο θεωρούσαν τον Μπάμπη Μωρές, που τόσο τους είχε ευεργετήσει. Και μ’ αυτό το μοναδικό παράπονο έφυγε...

 «Λαγουδέρα: Η χρυσή εποχή της Ύδρας, 1959-1967», Εκδόσεις Μίλητος.

Τετάρτη 27 Ιουλίου 2011

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΥΔΡΑ ΤΟ 1950 - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Τέσσερις ή πέντε ώρες από τον Πειραιά αρμενίζοντας τον Σαρωνικό κόλπο  περνώντας από τους σταθμούς της Αίγινας , των Μεθάνων και του Πόρου και στρίβοντας στο ακρωτήριο Σκυλί και τη νησίδα Τσελεβίνια στα παράλια της Αργολίδας, η Ύδρα αναδύεται από τη θάλασσα με τις σκούρες τις πλαγιές  και μεγάλα βράχια να κρέμονται σε απόκρημνους γυμνούς και έρημους γκρεμούς.
Και τότε ξαφνικά, πίσω από ένα φάρο σκαρφαλωμένο σε ένα βράχο προσφέρει ένα θέαμα προτόγνωρο , ένα χαρούμενο αστραποβόλημα λευκών σπιτιών σκαρφαλωμένα σε ένα αμφιθέατρο απότομων πλαγιών που βουτούν σε ένα λιμάνι μικροσκοπικό.  Πάνω στο βράχο γέρικοι ανεμόμυλοι έχουν καταστραφεί όπως και κάποια εγκαταλειμένα μοναστήρια όπως δείχνουν οι θόλοι των εκκλησιών τους.
Η πολύβουη ουρά του κόσμου συγκεντρωμένη στην αποβάθρα, άλλοι καθισμένοι στα καφενεία ή μαζεμένοι τριγύρω από πάγκους πολύχρωμων φρούτων και λαχανικών .  Μια συμφόρηση τραπεζιών και καρεκλών  γύρω από το άγαλμα του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη.  Στο μέσο της παραλίας δύο καμπαναριά υπερέχουν πάνω από τον Καθεδρικό ναό ο οποίος κάποτε ήταν το μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και σήμερα δημοτικό οικοδόμημα.  Η εκκλησία φοβερά διακοσμημένη και θαυμαστά διατηρημένη, με ένα φωτισμό μοναδικό να αναδυκνείει τα επίχρυσα και τα αραβουργήματα του τέμπλου καθώς και τις τοιχογραφίες.
Στην αυλή ανεβαίνουμε μια σκάλα.  Ο Αντώνης Λιγνός, γιατρός, ακαδημαικός, λόγιος ιστορικός και δήμαρχος της Ύδρας (στον οποίο η Ύδρα χρωστάει πολλά για την μνημειώδη συλλογή των Αρχείων του , πολύτιμη προσφορά για την ιστορία της) δέχεται τους επισκέπτες στην μεγάλη αίθουσα του Συμβουλίου κάτω από τα σκυθρωπά βλέμματα προσωπικοτήτων σε πίνακες.  Ανθρώπων που δώσανε την περιουσία τους και τη ζωή τους για την ανάσταση της Ελλάδας.
Η καρδιά ενός από αυτούς (του ναυάρχου Μιαούλη, του οποίου η προτομή στολίζει το προαύλιο της εκκλησίας όπως και αυτό του Λάζαρου Κουντουριώτη) την έβαλε το βασιλιάς Όθωνας σε λίκυθο η οποία φυλάσσεται στο Αρχείο της Ύδρας. Είναι ένα κύπελλο πάνω σε βάση, γράφει το όνομα του ναυάρχου και στις τέσσερις πλευρές τις βάσης περιγραφές  οι οποίες δεν είναι αναγνώσιμες μιας και ο χρόνος έχει μαυρίσει το μέταλλο . Η λίκυθος είναι σπασμένη σε δύο κομμάτια, και τι κρίμας η Ύδρα έπρεπε να τη διαφυλάξει με περισσότερη αγάπη.
Πάνω από την παραλία τα σπίτια εμφανίζονται σαν κολλήμένα στα βράχια, σαν να στέκονται όρθια από θαύμα.  Πρέπει πολλές φορές να κάνεις μεγάλες παρακάμψεις για να τα φτάσεις καθώς δρομάκια και σκαλοπάτια σε οδηγούν από ανύποπτα περάσματα.  Κτίρια "διάτρητα" από πολυάριθμα παράθυρα , συμπαγή τετραγωνισμένα, των οποίων οι γκρίζοι τόνοι γίνονται ένα με τους τόνους των βράχων όπως το τεράστιο κτήριο της ναυτικής Σχολής, η οποία πρόσφατα ανακαινίστηκε, στην είσοδο του λιμανιού.  Και σου ανοίγουν με χαρά τις πόρτες δείχνοντάς σου με καμάρι τα απαρχαιομένα μάρμαρα και τα ετερόκλειτα αντικείμενα που περιέχουν.  Αυτές οι παλιές κατοικίες των ξεχωριστών πλουσίων δεν είναι τίποτα πια παρά μια πρόσοψη: τέτοια όπως αυτά του Ορλάνδου, του Τσαμαδού και τόσα πολλά άλλα εγκαταλελειμένα από απογόνους που μετακομίσανε στην Αθήνα.  Με την συντήρηση τόσο πολύ ακριβή στις μέρες μας όλα αυτά έχουν καταδικαστεί στην λήθη και τον θάνατο.
Υπάρχει όμως και ένα που έχει επιβιώσει.  Το αρχοντικό του Βούλγαρη στο οποίο κατοικεί η οικογένεια Οικονόμου και στου οποίου το δώμα μια ορχήστρα παίζει για να ευθυμήσει τους ένοικους του αρχοντικού.  Πιό ψηλά το αρχοντικό του Βότση με την τεράστια βεράντα πάνω από το λιμάνι όπου η οικογένεια Καλλέργη μου δείχνει την σάλα υποδοχής.  Κατεβαίνοντας λιγάκι συναντώ την πόρτα που ανοίγει προς το αρχοντικό του ναυάρχου Τομπάζη και το οποίο έχει γίνει παράρτημα της σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας και την οποία  διευθύνη ο διάσημος ζωγράφος Μ. Βυζάντιος.
Απέναντι από το λιμάνι υπάρχει άλλο ένα  μεγάλο αρχοντικό όπου οι ιδιοκτήτες του η οικογένεια Παούρη με πολύ ευγένεια με κάλεσαν και όπου είχα την έκπληφη να πέσω πάνω σε ένα ανοιχτό φρεάτιο πάνω στο μαρμάρινο δάπεδο δίπλα στη θέση μου στην τραπεζαρία.
Λίγο πιο μακρία από το λιμάνι θα βρείτε το αρχοντικό του Μπουντούρη , υπέροχο και ρομαντικό με ένα παρεκλήσι στον δυτικό κήπο, ήρεμο και γεμάτο τάφους κατω από τα μαύρα κυπαρίσια.  Μετά το ηλιοβασίλεμα, το λυκόφως βυθίζει στη σκιά ένα τεράστιο πεύκο .  Σε ένα από τα κλαδιά του κουρνιάζει ένας περίεργος κάκτος, ξεδιπλώνοντας το τριχωτό του μέλος σαν τεράστια ταραντούλα.
Το πιο εντυπωσιακό όμως αρχοντικό από όλα είναι αυτό του ναυάρχου Κουντουντουριώτη με τους πανήψυλους μαντότοιχους και στη βάση του οποίου ένας λευκός μαρμάρινος σταυρός σηματοδοτεί τον τάφο του ναυάρχου.  Μεγάλα ξυλόγλυπτα ταβάνια, επιπλωμένο από τοίχο σε τοίχο με μεγάλες ντουλάπες, τις μουσάντρες, όπου είδος ραφιών αποτελούν ζεστές κουκέτες για τις κρύες νύχτες.  Μια στενή σκάλα κατεβαίνει στα βάθη ενός φρεάτιου όπου υπήρχαν οι κρυψώνες του χρυσού των Κουντουριωταίων.  Λένε ότι κάποτε ένας μικρός κλέφτης νέγρος που είχε φυλακιστεί στα κελάρια , πέθανε , και έκτοτε το φάντασμά του παρουσιάζεται από καιρού εις καιρόν.
Σκοτεινά πορτραίτα, έπιπλα, ανόμια μεταλλικά είδη κουζίνας παρουσιάζουν την φυσιονομία νεκρών πραγμάτων, και παρ' όλα αυτά ακόμη " μιλούν"  για τα μεγάλα ταξίδια στις μακρινές θάλασσες της Ανατολής και της Δύσης αυτών των "Αργοναυτών" που περάσανε τουλάχιστον 2 αιώνες κόπων. 
Ακόμα μια τέτοια "αετοφωλιά" είναι και το σπίτι του Χατζηκυριάκου Γκίκα στην κορυφή του Καμινιού, όπου υπερέχει με τις λουλουδιασμένες του βεράντες στο τέρμα μιας σκάλας με αναρίθμητα σκαλοπάτια.  Ο ζωγράφος Γκίκας, και σημερινός ιδιοκτήτης μου αποκάλυψε τα μυστικά αυτής της πολύ παλαιάς οικίας, για τις σκοτεινές εσοχές του, τους λαβυρίνθους του , την αίθουσα φυλακών που κάποτε ξαγρυπτούσαν πίσω από φονιάδες.

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ HYDRA SPETSAE PSARA PAR F. PERILLA  1950
AΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΜΠΑΜΠΗ ΜΩΡΕΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΣΟΦΙΑ ΜΩΡΕΣ


Δευτέρα 25 Ιουλίου 2011

Η ΠΥΡΚΑΓΙΑ ΤΗΣ ΥΔΡΑΣ ΤΟΥ 2007




Την Τρίτη 24 Ιουλίου 2007 στις 4:30 περίπου το απόγευμα ξέσπασε πυρκαγιά στην περιοχή Κρίταμι.  Στον τόπο έσπευσαν επίγειες δυνάμεις κατάσβεσης καθώς κι ένα πυροσβεστικό ελικόπτερο.  Παρά τις προσπάθειες όμως η πυρκαγιά ξέφυγε από τον έλεγχο και επεκτάθηκε σε δύο μέτωπα.  Ένα ανατολικά προς την περιοχή της Ζούρβας, κι ένα μεγάλο προς το μοναστήρι του Α. Νικολάου.  Το ίδιο βράδυ έφτασαν στο νησί πυροσβεστικά οχήματα.  Κατά την διάρκεια της νύχτας όμως η πυρκαγιά επεκτάθηκε κατακαίγοντας βλάστηση και πευκοδάσος στην Λιμιόνιζα.
Την Τετάρτη 25 Ιουλίου 2007 η πυρκαγιά έφτασε στην περιοχή Πεύγες πάνω από τον οικισμό της Ύδρας καίγοντας πεύκα και πιθανώς αγροικίες και αποθήκες.  Το μέτωπο προς την Ζούρβα προχώρησε γρήγορα αναγκάζοντας τις καλόγριες να εκκενώσουν το μοναστήρι.  Αργότερα μέσα στην μέρα αποβιβάστηκαν στο νησί επιπλέον ενισχύσεις σε πυροσβεστικά οχήματα που με την βοήθεια πυροσβεστικών αεροπλάνων και ελικοπτέρων προσπαθούσαν να περιορίσουν την φωτιά.  Όλη την νύχτα της Τετάρτης μαινόταν το μέτωπο στις Πεύγες, πάνω από τον Α. Κωνσταντίνο, το νεκροταφείο της Α. Φωτεινής, τη χαράδρα γύρω από την Α. Ματρώνα έως και την Α. Τριάδα, ενώ υπήρχαν συνεχείς αναζωπυρώσεις στην περιοχή του Α. Νικολάου.
Την Πέμπτη 26 Ιουλίου 2007 η φωτιά είχε κατέβει χαμηλά απειλώντας τα πρώτα σπίτια στην Πουαγιά τα οποία και είχαν εκκενωθεί.  Τελικά την τελευταία στιγμή και στις 7 το πρωί απετράπησαν τα χειρότερα λόγω της έγκαιρης επέμβασης πυροσβεστικού ελικοπτέρου.  Αργότερα έφτασαν στο νησί ενισχύσεις 100 ατόμων από τον στρατό 50 περίπου από το ναυτικό και 2 ερπυστριοφόρα οχήματα της πυροσβεστικής υπηρεσίας προφανώς για καθαρισμούς από τα καμμένα κλπ.
Η φωτιά συνέχισε την πορεία της νότια του νησιού βοηθούμενη και από τους ενισχυμένους ανέμους καίγοντας την περιοχή Κλιμάκι, τα βουνά Κοντάρια και Πύργος, την Νησίζα, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας εξαπλώθηκε στην περιοχή πλησίον του Α. Ανδρέα περνώντας στο νότιο τμήμα του Παλλαμιδά. 
Παρασκευή 27 Ιουλίου η φωτιά συνέχιζε καίγοντας δάσος στην περιοχή της Επισκοπής (όπου σύμφωνα με μαρτυρίες κάηκαν 3 σπίτια) με φορά προς το Ζώγερι.  Συνεχίστηκαν  οι επιχειρήσεις κατάσβεσης τόσο από επίγειες όσο και από εναέριες πυροσβεστικές δυνάμεις καθώς και με τις ηρωικές προσπάθειες των ανθρώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης και κυρίως των δεκάδων εθελοντών πολιτών.  Μετά από 10 περίπου ημέρες η φωτιά σταμάτησε έχοντας αφήσει πίσω της στάχτες και κάρβουνα, έχοντας εξαφανίσει για ακόμη μια φορά τα λιγοστά πανέμορφα δάση της Ύδρας.

ΦΩΤΟ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΟΦΙΑ ΜΩΡΕΣ 2007

Κυριακή 24 Ιουλίου 2011

Ονοματολογία ψαριών απο της αρχαιότητα εώς σήμερα


Νέο όνομα            Παλαιό όνομα
 αβγοτάραχο                   ωοτάριχος
αθερίνα                 αθερίνη
αστακοί                 αστακοί
αχινοί                 εχίνοι
γαλέος                γαλέος
γαρίδες                καρίδαι
καβούρια                 καρκίνοι
καλαμάρια                   τευθίδαι
καραβίδες                  κάραβοι
καρχαρίας               καρχαρίας
κέφαλος                κέφαλος
κοκοβιός                  κωβιός
κολιός               κολιός
λαβράκι                 λάβραξ
μαρίδα             σμαρίδαι
μελανούρι             μελάνουρος
μουρμούρα                   μόρμυρος
μύδια                   μύαι
ξιφίας                ξιφίας
όρκυνος                 όρκυνος
παλαμίδα                   παλαμύς
πέρκα                  πέρκη
πεταλίδες                     λεπάδαι
πίννες                     πίνναι
ρίνη                   ρίνη
ροφός                  ορφώς
σάλπα                 σάλπη
σαργός                σαργός
σαρδέλες                     αφύαι
σκάρος                 σκάρος
σκορπιός                σκορπίος
σκουμπρί               σκόμβρος
σκυλόψαρο       κύων καρχαρίας
σουπιές                σηπίαι
σπάρος               σπάρος
στρείδια                όστρεα
συναγρίδα                  συναγρίς
σωλήνες               σωλήναι
τόννος              θύννος
φαγκρί                φάγρος
χάννος                 χάννη
χέλια           εγχέλεις
χταπόδια          πολύποδες
χτένια           κτένοι


Πέμπτη 21 Ιουλίου 2011

ΥΔΡΑ, ΝΗΣΙ- ΣΤΟΥΝΤΙΟ ΤΟΥ ΧΟΛΙΓΟΥΝΤ



ΤΟ ΧΑΣΑΠΙΚΟ ΤΗΣ ΛΟΡΕΝ ΚΑΙ Η ΘΛΙΨΗ ΤΗΣ ΣΟΡΑΓΙΑ


Χαράζει και τα στενά σοκάκια πλημμυρίζουν ζωή.  Τα σκάφη και οι θαλαμηγοί γεμίζουν ασφυκτικά το λιμάνι, παρέες από ηλιοκαμένα αγόρια και κορίτσια γυρνούν από το ολονύχτιο γλέντι, μερικοί ψάχνουν τα παπούτσια τους κι άλλοι τη συντροφιά τους.  Οι Βουτιές στα δροσερά νερά του Αιγαίου ξεκινούν και μαζί το τάβλι, τα πειράγματα, και οι ψαρομεζέδες..  Η θλιμμένη  πριγκίπισσα Σοράγια κάνει τις βόλτες της στην προκυμαία.  Δίπλα ο Ισπανός γαλαζοαίματος Δον Χουάν, δείχνει να διασκεδάζει με α φλερτ των ακολούθων του.  Κι ενώ ο ήλιος πέφτει ο πάντα πληθωρικός Αριστοτέλης Ωνάσης χορεύει για την Τζάκι Κένεντι..

Ο ΔΟΝ ΧΟΥΑΝ ΚΑΡΛΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ
ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ ΔΙΑΣΚΕΔΑΖΕΙ ΜΕ
ΤΗΝ ΠΑΡΕΑ ΤΟΥ ΣΤΗ ΛΑΓΟΥΔΕΡΑ
Είναι μια συνηθισμένη μέρα στην Ύδρα, μια μέρα καλοκαιρινή, με στιγμές που θα μπορούσαν να ανήκουν στη δεκαετία του 60 του 70....Η αυλαία της χρυσής εποχής για το μικροσκοπικό διαμάντι του Αργοσαρωνικού έχει ανοίξει και το ταξίδι στις καλοκαιρινές μυρωδιές του νησιού δείχνει να μένει αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου.
Το αρχοντικό υδραίικο τοπίο, το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου, η φιλική και διακριτική ατμόσφαιρα, τα μαγαζιά στέκια και οι προσωπικότητες διεθνούς φήμης, που δεν λείπουν ποτέ και καταφθάνουν με τα πολυτελή του σκάφη, δίνουν το χρώμα μιας εποχής που χαρακτήρισε την ιστορική πατρίδα του Παύλου Κουντουριώτη.
ΣΤΗ ΛΑΓΟΥΔΕΡΑ ΤΟ 1969
Ο ΜΠΑΜΠΗΣ ΜΩΡΕΣ ΕΧΕΙ
ΑΝΟΙΞΕΙ ΤΑ ΝΤΟΥΣ ΤΗΣ ΟΡΟΦΗΣ
ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΜΟΥΣΚΕΜΑ
Όλα ξεκινούν στα μέσα της δεκαετίας του 50 όταν η Ύδρα επιλέγεται από την αμερικανική εταιρεία 20th Century Fox για γυρίσματα της ταινίας Το παιδί και το δελφίνι . Πάνω από 150 ηθοποιοί και τεχνικοί αποβιβάζονται στο νησάκι του Αργοσαρωνικού.
Ανάμεσά τους η μεγάλη ντίβα Σοφία Λόρεν.  Το πολυεθνικό κινηματογραφικό καραβάνι θα μείνει στο νησί για έναν χρόνο περίπου.  Η μεγάλη γόησσα γνωρίζεται με τους ντόπιους, διασκεδάζει στις ταβέρνες και χορεύει χασάπικο.  Όλη αυτή την περίοδο δεν υπάρχει ούτε ένα δωμάτιο διαθέσιμο στο νησί.  Μάλιστα στο λιμάνι έχει αγκυροβολήσει το κρουαζιερόπλοιο Ερμής για τις ανάγκες διαμονής του συνεργείου.
Ο ΛΈΟΝΑΡΝΤ ΚΟΕΝ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΚΑΙ
ΑΓΟΡΑΣΕ ΣΠΙΤΙ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟ 1960
Η Λόρεν μένει αρχικά σε σκάφος που της παραχωρεί ο Γιάννης Λάτσης, ο οποίος ενδιαφέρεται καθημερινά για το πως περνά και αν της λείπει κάτι  Ταυτόχρονα, φιλοξενείται και σε σπίτια Υδραίων, όπως αυτό της Αικατερίνης Παούρη.
Λόγω των περιορισμένων τεχνικών μέσω της εποχής, οι κόπιες στέλνονται στην Αθήνα για εμφάνιση.  Η επιστροφή τους στο νησί την επόμενη μέρα αποτελεί γεγονός.  Μικροί και μεγάλοι περιμένουν στο λιμάνι το πλοίο να μάθουν τι έγινε με την ταινία.  
Κάπως έτσι αρχίζει να ξετυλίγεται ο μίτος του παραμυθιού.  Τα φυσικά κάλλη των νησιών της χώρας μας, κάνουν τον γύρο του κόσμου και τρίπτυχο αγάπη, θάλασσα , ήλιος γίνεται το ευαγγέλιο των απανταχού θιασωτών του καλοκαιριού.
Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΣΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ
ΟΙ ΓΑΜΠΡΟΙ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ
Λίγα χρόνια αργότερα, το Πάσχα του 1959 ο Μπάμπης Μωρές, ο μετέπειτα γκουρού της καλοκαιρινής ατμόσφαιρας στην Ύδρα, φθάνει στο νησί, νοικιάζει μια παλιά αποθήκη για βάρκες στην προκυμαία και στήνει τη Λαγουδ΄ρα, το μαγαζί που έμελλε να γράψει ιστορία της επόμενες δεκαετίες.  Όλες οι διασημότητες του διεθνούς τζετ σετ παρελαύνουν από τη Λαγουδέρα .  Το κλίμα στη Λαγουδέρα ήταν εξαιρετικά φιλικό.  Δεν υπήρχε καμία επιτήδευση και όλοι έκαναν πλάκες με όλους.  Ανοίγαμε από το πρωί, ερχόταν ο κόσμος, έπαιζε τάβλι, σκάκι και χαρτιά και από τις βεράντες βουτούσαν στη θάλασσα.  Η μητέρα μου, Σοφία ετοίμαζε λαχταριστά μεζεδάκια για όλους και κανείς ποτέ δεν ξέχασε την αχνιστή μαγειρίτσα της το Πάσχα ή την αστακομακαρονάδα της , θυμάται ο Μπάμπης Μωρές.
Η ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ ΣΤΗΝ ΥΔΡΑ
ΣΤΑ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΦΑΙΔΡΑΣ
Τα γλέντια τότε κρατούσαν μέχρι το πρωί.  Το φως έσβηνε στη μία, αλλά μετά ανάβαμε κεριά και ήταν πολύ ρομαντικά.  Δεν υπήρχαν βέβαια ντισκ τζόκει.  Είχαμε ένα πικάπ και οι πελάτες έβαζαν τους δίσκους.  Έτσι ένιωθαν ακόμη περισσότερο την οικογενειακή ατμόσφαιρα που ήταν σήμα κατατεθέν για τη Λαγουδ΄ρα.  Χορεύανε όλοι, μανιωδώς, και οι πλάκες δεν σταματούσαν.  Μάλιστα είχα βάλει πολλά ντους στην οροφή του μαγαζιού και όταν άναβε το κέφι, τα άνοιγα και γίνονταν όλοι μούσκεμα. Κανένας όμως δεν έφευγε, ,συνέχιζαν να χορεύουν στη ... βροχή.
Η ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ ΚΑΙ Ο ΖΑΧΟΣ
ΧΑΤΖΗΦΩΤΙΟΥ ΣΤΗ
ΛΑΓΟΥΔΕΡΑ
Οι πελάτες της Λαγουδέρας το 60 και 70 είναι σχεδόν όλοι θαμώνες.  Δεν υπάρχει διασημότητα που να κάνει διακοπές στην Ύδρα και να μην περάσει από εκεί.  Το επιχειρηματικό δαιμόνιο και η φιλικότητα  του Μπάμπη Μωρές έκαναν εξαιρετικά οικεία την ατμόσφαιρα σε όλους τους προσκεκλημένους.
Δεν λείπουν όμως και τα ευρηματικά χάπενινγκ, που δημιουργούν μοναδικό κλίμα.  Τα μεσημέρια έπαιρνα τα χταπόδια έτοιμα ψημένα στα χέρια μου βουτούσα από τη βεράντα μπροστά σε όλους στη θάλασσα.  Έτσι όλοι ενθουσιάζονταν και απολάμβαναν λαχταριστούς μεζέδες.  Όλοι ένιωθαν σαν στο σπίτι τους στη Λαγουδρέα..Διάσημοι επιχειρηματίες και εφοπλιστές, όπως ο Κρουπ Φον Μπόλεν, ο Κάρολος Φιξ, οι οικογένειες Γουλανδρή και Ποταμιάνου και βέβαια ο Νιάρχος, ο Ωνάσης, κορυφαίοι σταρ του κινηματογράφου, όπως η Ζαν Μορό, η Γκρέτα Γκάρμπο, η Μπριζίτ Μπαρντό, ο Χένρι Φόντα, η Ελίζαμπεθ Τέιλορ και τόσοι άλλοι.
Ο ΡΑΛΦ ΒΑΛΟΝΕ ΠΙΝΕΙ ΤΟ ΠΟΤΟ ΤΟΥ ΣΤΗ
ΛΑΓΟΥΔΕΡΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ
ΤΗΣ ΦΑΙΔΡΑΣ
Ιδιαίτερη εντύπωση μου είχε κάνει η Σοράγια.  Καθόταν με μια φίλη της στο παράθυρο και περνούσε τη βραδιά της βλέποντας τους άλλους να διασκεδάζουν.  δεν χόρευε ποτέ.  Τότε κατάλαβα γιατί την αποκαλούσαν θλιμμένη πριγκίπισσα.
Δεν ήταν όμως μόνο ο Μπάμπης Μωρές που εντυπωσιάστηκε από την πρώην σύζυγο του σάχη Περσίας, αλλά ολόκληρο το νησί.  Διακριτικοί οι Υδραίοι δεν ενόχλησαν την υψηλή επισκέπτρια Σοράγια στον περίπατό της στον μόλο και στα αξιοθέατα του νησιού.  Ωστόσο, της επιφύλαξαν θερμότατη υποδοχή.  Τελάλης ανήγγειλε το γεγονός στους κατοίκους, οι οποίοι έσπευσαν να την καλωσορίσουν στο λιμάνι χαίζοντα΄ς της λουλούδια, κρασί και μαύρο ψωμί.  Μια παρέα, μάλιστα, Γάλλων τρύπησε ένα καρβέλι και πέρασε μέσα στης τρυπούλες γαρδένιες, για να τις προσφέρουν στην εντυπωσιακή γυναίκα, έγραφαν οι εφημερίδες του 1959.
ΗΤΑΝ ΤΟΣΟ ΜΕΓΑΛΗ
Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΥΨΟΥΣ
ΤΗΣ ΛΟΡΕΝ ΜΕ ΤΟΝ
ΑΛΑΝ ΛΑΝΤ, ΩΣΤΕ ΕΚΕΙΝΟΣ
ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΟ ΔΕΛΦΙΝΙ
ΑΝΕΒΑΙΝΕ ΣΕ ΣΚΑΜΝΑΚΙ
ΝΑ ΤΗΝ ΦΤΑΣΕΙ
Οι ταινίες, ελληνικές και διεθνείς παραγωγές, γυρίζονται η μία μετά την άλλη ανεβάζοντας τις μετοχές του νησιού.  Σταθμός η Φαίδρα το 1961 του Ζυλ Ντασσέν, με τη Μελίνα Μερκούρη, τον Άντονι Πέρκινς, τον Ραλφ Βαλόνε κλπ  Για τις ανάγκες κάποιων νυχτερινών πλάνων, σκάφη εφοπλιστών δένουν στο λιμανάκι του νησιού και ακολουθεί γλέντι τρικούβερτο, όπου πάνω από 500 πιάτα γίνονται κομμάτια.
Το μπαρ στήνεται πάνω σε μια βάρκα και δίπλα το κότερο της Μάγιας Καλλιγά.  Η κινηματρ΄φηση κρατά εκείνη τη νύχτα από τις 12 τα μεσάνυχτα μέχρι τις 5.30 το πρωί.  Πολύς κόσμος παρακολουθεί ξενυχτώντας.   Και καθώς τα γυρίσματα συνεχίζονται, πολυτελείς θαλαμηγοί του Εμπειρίκου, του Γουλανδρή, του Μαυρολέοντα καταπλέουν τα Σαββατοκύριακα από νωρίς.  Οι εφημερίδες της εποχής γράφουν πως στην ταινία ήταν να πάρει μέρος και ο Αριστοτέλης Ωνάσης αλλά τελευταία στιγμή δεν τόλμησε.




ΕΘΝΟΣ, ΙΟΥΛΙΟΣ 2003
ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΜΠΑΜΠΗ ΜΩΡΕΣ

Τετάρτη 20 Ιουλίου 2011

Iστορικό Αρχείο-Μουσείο Υδρας

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ-ΜΟΥΣΕΙΟ ΥΔΡΑΣ ιδρύθηκε στα 1918 (ΦΕΚ Απριλίου 1918, Ν. 1289) και στεγάστηκε σε κτίριο που οικοδομήθηκε με δαπάνη του Υδραίου εφοπλιστή και ευεργέτη Γκίκα Ν. Κουλούρα...
Ο ΑΝΤΩΝΙΟΣ Δ. ΛΙΓΝΟΣ, γιατρός και Δήμαρχος Ύδρας, ανέλαβε με ακαταπόνητο ζήλο το έργο της ταξινόμησης και μεταγραφής των τεκμηρίων του Αρχείου της Κοινότητας Ύδρας (1708-1865), που είχε ο ίδιος ανακαλύψει σε κελί του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, θέτοντας συγχρόνως και τις βάσεις για τη δημιουργία Μουσείου και Βιβλιοθήκης στο νησί.
ΤΟ 1952 ο Γκίκας Κουλούρας δώρισε το κτίριο στο Κράτος. Έκτοτε το Ι.Α,Μ.Υ. λειτουργεί ως Δημόσια Υπηρεσία που υπάγεται διοικητικά στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και εποπτεύεται επιστημονικά από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους.

Στα 1972, για κατασκευαστικούς λόγους, κατεδαφίστηκε το αρχικό κτίριο του Ι.Α.Μ.Υ. και στη θέση του οικοδομήθηκε το σημερινό, με την άοκνη φροντίδα του Σεβ. Μητροπολίτου τ. Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κ.κ. Ιεροθέου. Στους επιβλητικούς του χώρους στεγάζει την πλήρως αναδιοργανωμένη Αρχειακή-Μουσειακή Υπηρεσία και τη Βιβλιοθήκη.



Το νέο κτίριο εγκαινιάστηκε επίσημα τον Ιούλιο του 1996 και από τότε λειτουργεί σε καθημερινή βάση για τους ιστορικούς ερευνητές και το κοινό των πολυπληθών επισκεπτών του νησιού.


ΤΑ ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΥΔΡΑΣ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: ΤΑ ΝΕΑ, Πέμπτη 6 Μαΐου 2010 Του Δημήτρη Ν. Μανιάτη


Τα... σπλάγχνα του Ανδρέα Μιαούλη, το πρωτότυπο της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου, ασυνήθιστα όπλα και πολλά παράξενα και σημαντικά ευρήματα φιλοξενεί το Ιστορικό ΑρχείοΜουσείο Υδρας
«Μου έτυχε ένας λαχνός: Αρχείο- ΜουσείοΒιβλιοθήκη. Ενας δύσκολος συνδυασμός που ήταν πρόκληση για εμένα», σημειώνει η ακάματη Ντίνα Αδαμοπούλου που τα τελευταία είκοσι χρόνια είναι η προϊσταμένη του Ιστορικού Αρχείου- Μουσείου Υδρας. Ο κόπος που καταβλήθηκε για τη συστηματοποίηση και οργάνωση του Αρχείου και του Μουσείου άξιζε και το καταλαβαίνεις από τα κολακευτικά σχόλια στο βιβλίο των επισκεπτών.


Σήμερα το ιστορικό κομμάτι περιλαμβάνει 18.000 έγγραφα από τις αρχές του 18ου αιώνα έως και τις αρχές του 19ου αιώνα. Τα περισσότερα αφορούν την Ελληνική Επανάσταση αλλά και τη νεώτερη Ιστορία. Το παλιότερο μάλιστα έγγραφο είναι του 1708 και το νεώτερο του 1836. Η Βιβλιοθήκη περιλαμβάνει 12.000 τίτλους βιβλίων, όχι μόνο ιστορικής υφής, αλλά όλων των κατηγοριών όπως λογοτεχνικά. «Υπήρχε μια μαγιά και την αυξήσαμε με δωρεές. Μπορούν και ερευνητές ή διδακτορικοί φοιτητές να εργαστούν πάνω στα αρχεία μας», υπενθυμίζει η Ντίνα Αδαμοπούλου . Στο μουσείο υπάρχει αρχείο Τύπου, όπως όλα τα φύλλα της εφημερίδας «Ο Φίλος του Νόμου» (που εξέδιδε ο γραμματικός της κοινότητας Υδρας Ιωσήφ Κιάπε, την περίοδο της Επανάστασης) και η αντικαποδιστριακή εφημερίδα «Απόλλων» με εκδότη τον Γεώργιο Τερτσέτη. Ακόμη, επιστολές των Μακρυγιάννη («δημιουργούν συγκίνηση αυτά που λέει με τα γνωστά... κολλυβογράμματα», τονίζει η κ. Αδαμοπούλου), Κολοκοτρώνη, Μιαούλη, Καποδίστρια.

«Παρέλαβα το κτίριο ύστερα από διακοπή 22 χρόνων, στην ουσία παρέλαβα ένα γιαπί. Το 1972 το κτίριο γκρεμίστηκε και κατασκευαζόταν μέχρι το 1989. Το 1991, το παραλάβαμε. Ολο το περιεχόμενο είχε αποθηκευθεί σε κτίριο του Δήμου Υδρας, τα ευρήματα (κειμήλια, έγγραφα, πίνακες) συντηρήθηκαν ενώ το υλικό αρχειοθετήθηκε.

Κυριολεκτικά, ξεκινήσαμε απ΄ το μηδέν. Το 1996 έγιναν τα εγκαίνια από τον- υπουργό Παιδείας τότε- Γιώργο Παπανδρέου. Το υλικό βέβαια προϋπήρχε από το 1919. Το 1972 ο υδραίος ευεργέτης Γκίκας Κουλούρας έδωσε χρήματα. Το ίδιο και ο Αντώνιος Λιγνός, ο πρώτος διευθυντής του Αρχείου και για πολλά χρόνια δήμαρχος της Υδρας. Επιστημονικά εκείνος συγκέντρωσε πρώτος το υλικό», αναφέρει η κ. Αδαμοπούλου σ΄ έναν χώρο που εκτείνεται σε 1.000 τ.μ. και τρεις ορόφους.

Τα προβλήματα βέβαια δεν λείπουν, όμως μπρος στους θησαυρούς τι είναι ο κόπος; «Λειτουργούμε σε καθημερινή βάση χωρίς μόνιμο προσωπικό. Παρ΄ όλα αυτά κάνουμε συστηματική δουλειά αλλά και δεκάδες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Διοργανώνουμε το Πολιτιστικό Καλοκαίρι Υδρας, κονσέρτα κλασικής μουσικής, συνέδρια και διαλέξεις. Ετησίως φτάσαμε τις παλιές καλές εποχές τους 27.000 επισκέπτες, βάσει εισιτηρίων», συμπληρώνει η κ. Αδαμοπούλου για το Ιστορικό Αρχείο- Μουσείο Υδρας που αποτελεί Περιφερειακή Υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους (είναι 64 σε όλη τη χώρα) και επιστημονικά εποπτεύεται από τον ίδιο φορέα- με την ιδιαιτερότητα και του μουσείου.

Σπάνια τεκμήρια ιστορίας

 
Το πρωτότυπο της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου του 1753, ένα από τα 12 διεθνώς σωζόμενα αντίτυπα. Πριν από χρόνια σε δημοπρασία είχε τιμή εκκίνησης 90 εκατ. δρχ. «Η ιστορία που το βρήκα έχει ως εξής: Σ΄ ένα αρχοντόσπιτο Υδραίου ήταν κρεμασμένος σε τοίχο. Το σπίτι είχε περιέλθει σε κάποιον που δεν ενδιαφερόταν για τον παλιό ξεθωριασμένο χάρτη. Μια μέρα ήμουν εκεί και κοίταξα το Υπόμνημα του χάρτη. Βρεχόταν, σκονιζόταν.  

Τον ρώτησα "μπορείτε να μας τον δώσετε;". "Να δω, θα το σκεφτώ", μου απάντησε. Ο ίδιος (δεν ζει πια) με φώναξε κι ένα βράδυ μεταφέραμε με απόλυτη μυστικότητα τον χάρτη στο μουσείο.

Το εντυπωσιακό έγγραφο του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄. Με το πατριαρχικό σιγίλιο στέλνονταν τα προνόμια στον Σταυροπηγιακό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Υδρας.
Ρωσικά αυτοκρατορικά μολυβδόβουλα έγγραφα του εκάστοτε τσάρου προς Υδραίους για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα με τη σφραγίδα του τσάρου μέσα σε χάλκινη θήκη.
Το κανονάκι του τορπιλοβόλου 11 του Νικολάου Βότση που βύθισε το 1912 μέσα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης το τουρκικό θωρηκτό Φετίχ Μπουλέντ σε μια αναμέτρηση Δαβίδ- Γολιάθ.
Οι χρυσοκέντητες στολές των πρεσβευτών. Η στολή και τα παράσημα του Ιωάννη Πολίτη στη Ρώμη. Ηταν αυτός που μετέφερε το «Οχι» στον Μουσολίνι.
Η Διαθήκη του Ανδρέα Μιαούλη (πέθανε το 1835). Απογράφει και περιγράφει λεπτομερέστατα όλα του τα υπάρχοντα κινητής και ακίνητης περιουσίας. Ακόμη και αντικείμενα όπως χουλιάρια (κουτάλια), πιρούνια και τεντζερέδες. Αφήνει τα πάντα στα παιδιά του αλλά και ένα κτήμα στη δούλη του Αντώνα «διότι με υπηρέτησε και με δούλεψε καλώς». Το υπογράφει ο Δημόσιος Μνήμων (συμβολαιογράφος) Παντελής Πρωτοπαπάς.
Το ομοιοκατάληκτο ποίημα «Ο Μιαούλης εν τη τουρκομάχω Ελλάδι» του Αλέξανδρου Σούτσου που εξυμνεί τον Μιαούλη.
Εντύπωση προκαλεί η επιστολή του Γεωργίου Σαχτούρη και του Μιαούλη προς τον ελληνοδιδάσκαλο Φρειδερίκο Φεισίο.
Οι αρβανίτες ήρωες είχαν στείλει τα παιδιά τους στο εξωτερικό (συγκεκριμένα στο Μόναχο της Βαυαρίας) για να μάθουν γράμματα και τον ευχαριστούν για την ανατροφή των τέκνων τους.
ΠΗΓΕΣ:





metamarks